2 Koningen 2:19-25
In het verhaal dat we vandaag lezen komen een aantal plaatsen voor. Die trekken niet direct de aandacht want er zijn dramatische gebeurtenissen die de aandacht opeisen maar voor het verstaan van de boodschap van dit verhaal zijn die plaatsen misschien wel heel belangrijk. Het verhaal begint in Jericho en eindigt in Samaria. Daartussen staan Betel en de Karmel. Dat kan geen toeval zijn. Jericho is het begin van de verovering van het land Kanaän en Samaria is in de tijd van Elisa de hoofdstad van het Koninkrijk Israël, op dat moment het einde van de ontwikkeling. Daar tussenin staan twee heiligdommen die soms dienst doen als plaatsen van aanbidding voor de vruchtbaarheidsgod Baäl en soms van de God van Israël die van een vruchtbaarheidscultus niets moest hebben. Als je het verhaal zo leest dan zou het ook een spotverhaal over die vruchtbaarheid kunnen zijn in plaats van een dieptriest verhaal over de wreedheid die je kinderen kan aandoen. Want net als het verhaal van de verovering van Israël begint ook dit verhaal in Jericho. Een prachtige stad, goed gelegen aan de oever van de Jordaan, een sterke stad. Maar erg vruchtbaar is die stad niet. Vrouwen raken wel zwanger maar kinderen krijgen ze niet, er zijn nogal wat misgeboorten. Het water, bron van alle leven, lijkt wel bedorven. En daar wordt de hulp van de profeet ingeroepen. En wat doet die? Gaat die tot God bidden? Wordt er wijwater gesprenkeld, of kaarsen gebrand? Zijn er klankschalen te horen of magische stenen? Wordt er gedanst of wierook gebrand? Al die religieuze rituelen die een beter leven beloven blijven in dit verhaal achterwege. Zout is er en een schaal. Dat zout wordt in de bron gestrooid en dat zuivert. Zuiveringszout in zijn eenvoudigste toepassing. Geen Hocus Pocus geen grote shows, geen geroep over genade en macht, maar eenvoudig wat zout in de bron en de belofte dat God het dan zal zuiveren. En dat werkt, het water is zeer zuiver zegt het verhaal. Er kunnen dus weer kinderen worden geboren. Is dat dan een zegen? Ben je dan rijk met veel kinderen? Moet daar het leven op gericht zijn. Ooit sprak een Nederlands dichter de onsterfelijke woorden dat kindren hindren zijn. En wie te maken heeft met de groepen opgeschoten kinderen die de macht over de straat in sommige steden van ons land vast in handen hebben zal de woorden van die dichter beamen. Er zijn zelfs mensen die de twee berinnen uit dit verhaal direct in hun buurt zouden willen loslaten. Al dat geroep om vruchtbaarheid levert daarom alleen maar ellende op. Je moet het dus kennelijk zoeken in die Heiligdommen waar niet de vruchtbaarheid maar de liefde centraal staat. Liefde die kinderen niet op straat laat rondzwerven maar zorgt voor opvang en opvoeding. Liefde die de verantwoordelijkheid voor kinderen niet alleen in de schoenen van de ouders schuift maar zelf ook mee gaat doen. Liefde die zorgt dat we samen het goede doen en niet dan het goede. Dan roepen die kinderen die berinnen niet meer op. Laten we daar dus vandaag aan werken.