Spreuken 10
Een heleboel van de teksten uit het boek Spreuken zijn in onze taal terechtgekomen als spreekwoorden. Beelden van situaties waarin mensen verzeild kunnen raken en die daar een rake typering van geven. Vandaag lezen we een hoofdstuk uit het boek Spreuken met een uitspraak waar we best moeite mee mogen hebben. “Liefde dekt alle fouten toe” En of je nu vertaald met misstappen of overtredingen, zoals andere vertalingen doen, het blijft moeilijk te accepteren. Als je niet de fouten van een ander wilt bedekken met een hoop liefdeszand dan heb je geen liefde voor die ander? Dat is niet wat de Spreukendichter kan hebben bedoeld. Wie globaal de andere verzen uit dit hoofdstuk bekijkt ziet dat de meesten over rechtvaardigheid en de rechtvaardige gaan. De uitspraak over de liefde die alle fouten toe zou dekken staat overigens ook tegenover de uitspraak dat haat ruzie voortbrengt.
Er moet dus iets anders bedoeld zijn dan zand er over. Rechtvaardigheid betekent in de Bijbel dat je een mens tot zijn recht laat komen, tot haar recht overigens net zo goed. Uitspraken van iemand die daar voortdurend mee bezig is, een rechtvaardige, zijn daarom een bron van leven. Hoe laat je nu iemand tot zijn of haar recht komen die fouten maakt? Door het gedrag van die persoon te veranderen natuurlijk. De fouten die gemaakt zijn hoeven toch niet te bekenen dat de persoon die ze maakte een fout persoon is? En als de fouten diep verankert zijn in de persoonlijkheid is echte hulp meer dan hard nodig. In de meeste gevallen helpt een goed gesprek al, waarbij duidelijk gemaakt wordt dat het gesprek over de fouten mogelijk is omdat de ander geen fout persoon is maar ook het goede wil en niet dan het goede. Dan roepen de fouten geen ergernis op, die kan overgaan in haat, maar roepen de fouten het goede op doordat ze voortaan worden vermeden of zelfs doordat de schade die ze oproepen wordt hersteld.
Er is dus heel wat meer te zeggen over deze korte spreuk uit het boek Spreuken dan op het eerste gezicht lijkt. Losse Bijbelteksten gebruiken als spreekwoorden is dan ook zeer af te raden. In ons spreken over de Bijbel moet de hele Bijbel steeds meeklinken en vooral het hart dat zegt dat we onze naaste lief moeten hebben als onszelf. Want wie echt goed in dit hoofdstuk heeft gelezen heeft ook gezien dat een oppervlakkige uitleg van onze tekst in strijd zou komen met de spreuk uit vers 10 die zegt dat wie heimelijk zijn oog dichtknijpt ellende veroorzaakt. Niks zand er over dus maar met elkaar aan de slag om samen in plaats van de fouten te maken het goede te doen en niets dan het goede. Daar mag je elkaar bij helpen, elke dag weer, ook vandaag, omdat de liefde overwint en fouten toedekt als verband of pleisters zodat ze kunnen genezen.