Met een ezelskaak

Rechters 15:9-20

Het verhaal van Simson kent een heleboel namen die het verhaal een bijzondere betekenis geven of soms gewoon een grapje zijn. De rotspunt bij Lechi, waar Simson zat te rusten bijvoorbeeld had kennelijk de vorm van een kaak, Lechi betekent “kaak”. De Filistijnen vallen het land binnen om wraak te nemen voor de hongersnood die Simson hen had bezorgd door al die vossen met fakkels door hun graanvelden te jagen. Nu waren de Filistijnen de baas in het land dus de landgenoten van Simson schrokken zich wild. Ze gingen naar Simson toe en namen hem gevangen. Maar binden konden ze het zonnestraaltje niet, Simson betekent immers zonnestraal, de nieuwe touwen branden van zijn polsen af. De ezels waren zijn kracht vergeten en met een ezelskaak sloeg hij duizend Filistijnen dood. Tijd om een liedje te zingen over het kraken van botten met een ezelskaak. De plaats heette voortaan Kaakheuvel. En bij die Kaakheuvel vond Simson een bron om zijn dorst te lessen. De bron van de roepende. En dan pas, laat in het verhaal dus, komt de ware bestemming van Simson aan het licht. Twintig jaar treed Simson op als rechter. En die vertaling van rechter brengt ons opnieuw in verwarring. Oudere lezers zullen opgevoed zijn met Richteren als naam voor het boek waar we dezer dagen uit gelezen hebben. Een gericht voltrekken betekent in deftige taal dat een vonnis wordt uitgevoerd. Dat vonnis kan van een rechter komen maar dat hoeft niet, je kunt een gericht ook over jezelf afroepen. Zoals die man die vier agenten had doodgeschoten zelf uiteindelijk op een parkeerplaats doodgeschoten werd. Dat gericht had hij over zichzelf afgeroepen. Al dat geweld van Simson, dat terroristische geweld, kwam omdat hij zijn volk wilde beschermen tegen de arrogantie en inhaligheid van de Filistijnen. Want dat beschermen is de taak van de Rechter, het beschermen van de zwakken zodat hen recht gedaan wordt. Andere Rechters uit het boek Rechters hadden nog wel eens steun van hun volk. Zij konden mensen bij elkaar brengen om een leger te vormen dat dan ten strijde trok tegen de vijanden. Simson kon dat niet. Het leger van zijn landgenoten was bijvoorbaat al verslagen door hun angst voor de vijand. Zij namen hun rechter liever gevangen dan zelf de strijd aan te gaan. Dat weerhield Simson niet toch ten strijde te trekken tegen een vijand die meende zich alles te kunnen permiteren. En dan krijgt dit verhaal een andere kleur. Dan is die kaak niet een toevallig gevonden wapen, of een rotspunt die de plaats aanduidt. Dan is de kaak het symbool van het spreken door je daden. Dan blijkt dat je door je kaak naar voren te steken, dwars tegen alle dreigingen in, een overwinning kunt behalen op het kwade. Niet dat je altijd geweld moet gebruiken, integendeel, maar je kaak kan ook je mond in beweging zetten en spreken over onrecht, de daders van onrecht luid en duidelijk aanklagen kan in onze dagen al voldoende zijn. Er zijn genoeg klokkenluiders die maatschappelijke veranderingen in beweging hebben gezet, die recht deden aan de mensen die bestolen en belogen werden. Zo werden die klokkenluiders kaakvechters zoals Simson een kaakvechter was. Daarom heet de bron die Simson vond de bron van de roepende. Hij riep niet alleen een gericht uit over het onrecht dat de Filistijnen zijn volk aandeden, hij riep ook de naam van zijn God uit, want alleen de kracht van zijn God schonk hem de overwinning. En van die kracht mogen ook wij gebruik maken, ook vandaag, om het goede te doen en niet dan het goede.

Plaats een reactie