Leviticus 13:12-23
12-13 Wanneer het ernaar uitziet dat de aandoening zich over het hele lichaam heeft uitgebreid, moet de priester de betreffende persoon nader onderzoeken. Als hij vaststelt dat de ziekte het lichaam inderdaad van hoofd tot voeten heeft aangetast, moet hij hem rein verklaren. Aangezien hij helemaal wit is geworden, is hij rein. 14 Maar zodra er rauwe plekken bij hem te zien zijn, is hij onrein. 15 Als de priester een rauwe plek ziet, moet hij hem onrein verklaren, want een rauwe plek is een teken van een huidziekte die onrein maakt. 16 Maar als de rauwe plek weer wit wordt, moet hij naar de priester teruggaan. 17 Als de priester vaststelt dat de huid wit geworden is, moet hij hem rein verklaren; hij is dan rein. 18 Als er een zweer op iemands huid verschijnt die weer geneest, 19 maar er op de plaats van de zweer een witte of bleekrode zwelling of vlek ontstaat, moet die persoon zich door de priester laten onderzoeken. 20 Als de priester vaststelt dat de plek diep in de huid ligt en het haar erop wit geworden is, moet hij de betreffende persoon onrein verklaren vanwege de huidziekte die op de plek van de zweer is ontstaan. 21 Maar als de priester bij het bekijken van de plek vaststelt dat het haar niet wit is, de plek niet diep in de huid ligt en dof is, moet hij hem zeven dagen afzonderen. 22 Als de vlek zich in die tijd heeft uitgebreid, moet de priester hem vanwege die ziekte onrein verklaren. 23 Maar als de lichte plek zich niet heeft uitgebreid en de huid niet verder heeft aangetast, is het een litteken van de zweer en moet de priester hem rein verklaren. (NBV21)
Melaatsheid was in het Oude Oosten een zeer enge ziekte, het werd ook de ziekte van Egypte genoemd, het Hebreeuwse woord voor huidziekte wijst daar ook op. Een dodelijke ziekte afkomstig uit het land van de dood dus.. Maar de zorgvuldigheid waarmee in Israël de patiënten benaderd werden kan nog steeds een diepe indruk maken. Het hele dertiende hoofdstuk van het boek Leviticus is geschreven in vaktaal. Aan de hand van dit hoofdstuk kan de Priester, die ook optreed als dokter, een onderscheid maken tussen chronische en acute ziekten. Dit is het oudste voorschrift betreffende quarantaine en preventieve geneeskunst uit het Nabije Oosten aangaande dit soort ziekten. Overigens is de vertaling “melaatsheid” vervangen door huidziekte die onrein maakt omdat wij met onze moderne technische middelen een veel helderder diagnose kunnen stellen over melaatsheid. In Bijbelse tijden werden allerlei huidaandoeningen van een meer chronische aard voor de zekerheid maar onrein verklaard.
De voorschriften uit het boek Leviticus zouden de mensen ervoor moeten behoeden dat het onrein verklaren geen dag langer zou duren dan strikt noodzakelijk was. De voorschriften in dit hoofdstuk bevrijden mensen dus ook van de dodende greep die Egypte op mensen kon leggen, bevrijding van het onvermijdelijke van de dood die op de Egyptische ziekte volgt. De verhalen in het Nieuwe Testament over de omgang van Jezus van Nazareth met lijders aan huidziekten leren ons dat de angst voor vreemde ziekten gemakkelijk de overhand kan krijgen op de verstandige voorschriften. Ook in onze samenleving kan dat gemakkelijk toeslaan. We hebben hele kuddes koeien en schapen af laten slachten en laten vernietigen omdat we bang gemaakt waren voor enge ziekten uit het Verre Oosten. Uit angst besmet vlees te eten werd vaccinatie van het vee tegen die enge ziekten afgewezen. Dat we ook het dierlijk leven ernstig moeten nemen en met respect moeten behandelen vergeten we.
In de Bijbel staan ook voorschriften voor ritueel slachten. Die voorschriften zijn er juist voor bedoeld ons steeds weer te herinneren aan het respect dat we voor dierenleven moeten opbrengen. Ook in de Islam bestaan de voorschriften voor ritueel slachten. Bij de discussie over ritueel slachten moeten we ons dus ook realiseren dat het bij de rituele voorschriften gaat om een respect voor dierenleven dat we in het algemeen in onze samenleving niet meer weten op te brengen. Maar heel langzaam dringt het besef door dat vaccinatie van vee tegen die enge ziekten verre te verkiezen is boven het massaal afslachten van hele kuddes dieren. Misschien moeten onze kinderen en scholieren wat vaker excursies maken naar slachthuizen om het contact met de werkelijkheid van hun voedsel weer te krijgen. Oudere mensen kennen nog de slager in de buurt die ook zelf slachtte, of de huis- of noodslachting op de boerderij. Respect voor het leven is in elk geval een belangrijk Bijbels gegeven. Respect voor mensen staat daarbij voorop. Uitsluiten van mensen buiten de samenleving anders dan vanwege een directe bedreiging voor de samenleving en voor henzelf moet in elk geval worden afgewezen.