Johannes 11:45-57
45 Veel Joden die naar Maria toe gekomen waren en gezien hadden wat Jezus deed, kwamen tot geloof in Hem. 46 Maar enkelen gingen naar de farizeeën om hun te vertellen wat Jezus gedaan had. 47 Daarop riepen de hogepriesters en de farizeeën het Sanhedrin bijeen: ‘Wat moeten we doen? Deze man verricht veel tekenen, 48 en als we Hem zijn gang laten gaan, zal iedereen in Hem gaan geloven. Straks grijpen de Romeinen in; dan zullen ze onze tempel en ons volk vernietigen.’ 49 Een van hen, Kajafas, die dat jaar hogepriester was, zei tegen de anderen: ‘Jullie begrijpen het niet! 50 Besef toch dat het in jullie eigen belang is dat één mens sterft voor het hele volk, zodat niet het hele volk verloren gaat.’ 51 Dat zei hij niet uit zichzelf: als hogepriester in dat jaar sprak hij de profetie dat Jezus zou sterven voor het volk, 52 en niet alleen voor het volk, maar ook om de verstrooide kinderen van God bijeen te brengen. 53 Vanaf die dag overlegden ze hoe ze Hem zouden doden. 54 Jezus trad onder de Joden niet meer in het openbaar op, maar vertrok naar de omgeving van de woestijn, naar de stad Efraïm. Daar bleef Hij met zijn leerlingen. 55 Het was kort voor het Joodse pesachfeest, en veel mensen uit de omgeving gingen al vóór het feest naar Jeruzalem om zich te reinigen. 56 Daar keken ze uit naar Jezus; ze stonden in de tempel en zeiden tegen elkaar: ‘Wat denk je? Zou Hij niet meer naar het feest komen?’ 57 De hogepriesters en de farizeeën hadden intussen opdracht gegeven Hem aan te geven als men wist waar Hij was, zodat ze Hem konden arresteren. (NBV21)
De redenering dat één dode soldaat beter is dan een dood volk hoor je ook tegenwoordig nog wel. In het licht van de Bijbel blijft dat een dubieuze uitspraak. Zeker in deze dagen van oorlog. Voor Jezus van Nazareth was kennelijk elk leven even waardevol om te behouden. In dit verhaal redt hij drie levens tegelijk. Natuurlijk maakt de opstanding van Lazarus het meeste indruk. Maar dit gedeelte van het verhaal begint met de mededeling dat er veel mensen naar Maria waren gekomen. Voor Maria en Martha had de opstanding van Lazarus ook nog een extra betekenis. Ze kregen daar niet alleen hun broer voor terug maar ook de man in huis die hun bescherming was. In de samenleving van Jezus van Nazareth was een vrouw vogelvrij. Dat was vanouds zo. Aanranding, verkrachting, gedwongen prostitutie, vrouwenhandel, incest, zijn nog steeds thema’s in de westerse samenleving. Uitbuiting en onderbetaling zijn er wereldwijd. Het wordt dus eindelijk eens tijd dat er ook mannen opstaan om een gelijkwaardige positie voor vrouwen af te dwingen.
Een samenleving waar vrouwen niet eenzijdig voor de opvoeding van kinderen moeten opkomen maar een zelfstandige economische positie hebben, een samenleving waar de lichamelijke integriteit van vrouwen voorop staat, een samenleving waar niemand een object van lust is in plaats van een persoon om lief te hebben. Die doeken voor mannelijke hoofden moeten er nu maar eens af. We moeten ook bedenken dat Jezus van Nazareth een Jood was, volop en trouw aan het Joodse geloof. Ook zijn volgelingen waren volop Joden. Sommige passages zouden anders voor ons Heidenen te gemakkelijk als antisemitisch kunnen worden uitgelegd. Dat zijn ze in het verleden ook, maar altijd door mensen die er misbruik van wilden maken in hun eigen belang. Het verhaal van vandaag speelt zich af vlak voor het Paasfeest. Het feest waarop het volk naar Jeruzalem zal trekken. Het zijn de autoriteiten die de concurrentie van een nieuwe leider vreesden. Het volk liep Jezus achterna. Ons Paasfeest was toen nog het feest van Pesach, op dit feest beleefde het volk Israel opnieuw dat het uit Egypte was getrokken door de Rode Zee en bevrijdt was van de slavernij. Egypte was het land van de dood.
Zo vlak voor dat feest een bezoek brengen aan iemand die voor dood was gehouden maar door Jezus uit een grafspelonk was geroepen veroorzaakte veel opwinding. Als dan Jezus gezalfd wordt, alsof hij koning zou zijn, is de maat voor de religieuze leiders vol. Op de rol van Judas Iskariot komen we nog terug maar dat hij gelet op de latere gebeurtenissen zwart gemaakt wordt door de schrijver van het Johannes Evangelie is begrijpelijk. Donkere wolken trekken ondertussen samen boven dit schijnbaar zo feestelijk etende gezelschap. Religieuze leiders willen een eind maken aan de populariteit van Jezus van Nazareth en zijn vrienden en er zijn altijd mensen die een bevrijding willen forceren. De opstand van het volk tegen de Romeinen hangt in de lucht, ook Jezus is zich daarvan terdege bewust. En een opstand tegen een zwaar bewapende brengt altijd dood en ellende voor gewone mensen. We weten er vandaag weer alles van.