Exodus 30:11-16
11 De HEER zei tegen Mozes: 12 ‘Als je onder de Israëlieten een telling houdt, moeten allen die geregistreerd worden de HEER losgeld betalen voor hun leven, om te voorkomen dat de telling hun noodlottig wordt. 13 Ieder die meegeteld wordt moet een halve sjekel betalen, volgens het ijkgewicht van het heiligdom, twintig gera per sjekel; de heffing voor de HEER bedraagt de helft daarvan. 14 Ieder die meegeteld wordt, iedereen van twintig jaar of ouder, moet deze heffing voor de HEER betalen. 15 Rijken dragen als losprijs voor hun leven niet meer af dan een halve sjekel, armen niet minder.
16 Het losgeld dat je van de Israëlieten in ontvangst neemt, moet gebruikt worden voor de dienst in de ontmoetingstent. De losprijs die de Israëlieten voor hun leven betalen, zal ervoor zorgen dat de HEER hen niet vergeet.’(NBV)
God weet toch alles? En als een mens net zo veel wil weten als God dan ontstaat er gevaar. Die mens overschat zichzelf en brengt zichzelf en anderen in gevaar. Dat gebeurde met Koning David toen die een volkstelling wilde houden. Het volk leed er onder en hijzelf ook. Zo’n volkstelling is daarom eng. Bovendien is er nog het bijgeloof. Als je van iemand de naam kent dan kun je die persoon soms afhankelijk van jou maken. Dat geldt ook voor goden, geesten, machten en krachten die buiten God liggen. Als jouw naam wordt opgeschreven dan kan die ander daar misbruik van maken. Dat moet je dus niet laten gebeuren.
Nederland heeft altijd een goed functionerende bevolkingsadministratie gehad. Alles van iedereen was geregistreerd. Omdat ook geloofsovertuigingen waren vastgelegd in de administratie was het voor de Duitse Bezetters in de Tweede Wereldoorlog gemakkelijk om mensen met een Joodse geloofdovertuiging te scheiden van de anderen. Dat heeft heel veel mensen in ons land heel veel ellende en dood bezorgd. Toen in 1971 de overheid besloot opnieuw een volkstelling te houden waarbij een hoop informatie verzameld zou worden waren er veel mensen die daaraan niet mee wilden doen. Uiteindelijk mislukte die volkstelling. Tegenwoordig worden steeds meer onderscheidende gegevens uit de Gemeentelijke Basisadministratie geschrapt. Zelfs de gender van een burger kan onvermeld blijven.
Het enige dat de overheid moet weten is de naam en het adres. Dan kan er belasting worden geheven. Dat was in de dagen van Mozes ook zo. In het kader van het verbond tussen God en zijn volk zal het volk de zorg voor zijn huis op zich nemen. En dat kostte geld. Elke ochtend en elke avond een offer. Reukoffers en speciale brandoffers. Lichten die moesten branden waarvoor olie moest komen. Speciale priesterkleding die af en toe moest worden vernieuwd. Noem maar op. Ook een tabernakel kost geld. Daarom werd een volkstelling gehouden. Om te zorgen dat de gegevens bij de belasting bleven en niet konden worden misbruikt werd de registratie gelijk voor belastingheffing gebruikt. Zo zorgde God er voor dat het volk werd beschermd terwijl er rechtvaardig belasting werd geheven. Ook wij mogen dus net zo voorzichtig zijn met het verzamelen van gegevens over de burgers van ons land.