Spreuken 1:20-33
20 Wijsheid roept in de straten, over de pleinen klinkt haar stem, 21 ze laat zich horen bij de poorten, te midden van alle rumoer roept ze uit: 22 ‘Hoe lang nog, onnozele mensen, hechten jullie aan je onvolwassenheid, willen jullie, spotters, blijven spotten, haten jullie, dwazen, kennis? 23 Luister, neem mijn berispingen ter harte-dan stort ik mijn geest over je uit, dan laat ik je delen in mijn wijsheid. 24 Maar toen ik je riep, wees je me af, toen ik je mijn hand bood, nam je die niet aan. 25 Al mijn goede raad heb je in de wind geslagen, elke berisping heb je genegeerd. 26 Daarom lach ik om je ongeluk, schater ik het uit om je ellende, 27 wanneer ellende op je afkomt als een storm, ongeluk als een onweer over je losbarst, leed en nood je treffen. 28 Dan zul je me roepen, maar ik antwoord niet, je zult me zoeken, maar je vindt me niet. 29 Want je was afkerig van mijn kennis en toonde geen ontzag voor de HEER. 30 Je nam mijn raad niet aan en verachtte mijn berispingen. 31 Daarom pluk je de wrange vruchten van je plannen, je daden liggen je zwaar op de maag. 32 Want wie onnozel is, gaat aan zijn halsstarrigheid ten onder, en zelfgenoegzaamheid brengt de dwazen om. 33 Maar wie naar mij luistert, zal veilig zijn, hij hoeft geen angst te hebben voor het kwaad.’ (NBV)
Er is geen groter vermaak dan leedvermaak. laat iemand over een bananenschil uitglijden en de toeschouwers lachen zich een ongeluk. Veel films en televisieprogramma’s zijn op het principe van leedvermaak gebaseerd. En toch vinden we het ook een beetje gênant, over echt leed lach je niet. over echt leed worden alleen verborgen grappen gemaakt. Grappen die je niet hardop zegt, die je zeker niet hier in deze column zult lezen maar die alleen achter de hand worden verteld en soms op Twitter worden gezet. En over dat harde leed roept de spreukendichter uit dat er zal worden gelachen om je ongeluk, ja schateren zal die dichter om je ellende. En geen wonder. zo veel eeuwen wordt er gezegd dat je het meest moet zorgen voor hen die het minste bezitten en de meeste hulp nodig hebben. De rijken en de machtigen slaan dat in de wind. Vroeger riep je dan dat ze niet moesten treuren om de revoluties die dat te weeg bracht, nu zijn ze verstandiger en wordt er hier en daar een menswaardig loon betaald als dat tenminste niet ten koste gaat van de winsten.
En daarom stokt de economie nog steeds een beetje. We hebben alles al en door loonmatiging en bezuinigingen kopen we ook niks meer. Omschakelen van de economie naar een duurzame economie, energiezuinig zonder fossiele brandstoffen en de productie van plutonium, zonder overproductie van afval en het afdanken van oude en zieke mensen zou de economie weer op gang kunnen komen. Vergeet het maar de winsten zouden dalen, de koersen zouden ineenstorten. En met koersen weten we dat bedoeld worden de waarde van schijnaandelen in bedrijven. mensen die aandelen kopen of bezitten zijn volstrekt niet geïnteresseerd in de maatschappelijke waarde van de producten van die bedrijven, of ze vervuilen of verkwisten, en zeker ook niet in het lot van het personeel van die bedrijven, maar alleen in de waarde van de schijnaandelen.
Schrik dus niet als de beurzen weer eens instorten, lach om het ongeluk, schater om de ellende, en als je bedrijf ten onder dreigt te gaan, neem het samen met je medewerkenden in eigen hand. we hadden al geleerd dat de schoonmaakster niet meer hoeft te zijn dan de president directeur, maar tenminste gelijk is aan hem. Steeds vaker beginnen werknemers voor zichzelf, steeds meer wordt dat een succes. Ook vakbonden gaan inzien dat opkomen voor werknemers ook betekent hen kansen geven en zonder de exorbitante zelfverrijkers uit de zogenaamde toppen van het bedrijfsleven hebben werknemers nu eenmaal meer kansen. Als ze nu ook zouden leren de handen ineen te slaan bij het runnen van een bedrijf in plaats van zich te laten belonen met niet meer dan de status van zelfstandig ondernemer dan wordt het wat, dan gaat onze economie weer draaien en worden de winsten weer verdeeld over de mensen die er echt voor gewerkt hebben. Zo bezien wordt het nog een vrolijke tijd.