Genesis 31:1-16
1 ¶ Eens hoorde hij Labans zonen zeggen: ‘Jakob heeft onze vader alles wat hij bezat afhandig gemaakt, al zijn rijkdom heeft hij verworven ten koste van onze vader.’ 2 Ook merkte Jakob dat Laban niet meer zo vriendelijk tegen hem was als voorheen. 3 Toen zei de HEER tegen Jakob: ‘Ga terug naar het land van je voorouders, naar je familie. Ik zal je ter zijde staan.’ 4 Jakob liet Rachel en Lea naar het veld roepen, waar zijn vee was, 5 en zei tegen hen: ‘Ik merk dat jullie vader niet meer zo vriendelijk tegen mij is als eerst, maar de God van mijn vader heeft mij geholpen. 6 Jullie weten dat ik zo hard als ik kon voor je vader heb gewerkt. 7 Toch heeft hij mij om de tuin geleid en mijn loon wel tien keer veranderd. Maar God heeft niet toegelaten dat hij me benadeelde. 8 Als hij zei: “Je krijgt de gespikkelde dieren als loon, ”dan wierp al het vee gespikkelde jongen. En als hij zei: “Je krijgt de gestreepte als loon, ”dan kreeg al het vee gestreepte jongen. 9 Zo heeft God het vee van jullie vader afgenomen en aan mij gegeven. 10 Op een keer, toen het vee bronstig werd, had ik een droom en daarin zag ik dat de bokken die de geiten besprongen, allemaal gestreept, gespikkeld of gevlekt waren. 11 Ik werd in die droom aangesproken door een engel van God. “Jakob, ”zei hij, en ik antwoordde: “Ik luister.” 12 Hij zei: “Kijk eens goed, alle bokken die de geiten bespringen zijn gestreept, gespikkeld of gevlekt, want ik heb gezien wat Laban je allemaal heeft aangedaan. 13 Ik ben de God van Betel, waar je een steen met olie hebt gewijd en waar je een gelofte hebt afgelegd. Kom, ga weg uit dit land en keer terug naar je geboorteland.”’ 14 Rachel en Lea zeiden daarop: ‘Wat hebben wij hier nog te zoeken? Er valt van onze vader niets meer te erven. 15 Hij heeft ons immers als vreemden behandeld door ons te verkopen en ook al ons geld nog op te maken! 16 Alle rijkdom die onze vader door God is afgenomen, komt ons en onze kinderen toe. Aarzel dus niet om te doen wat God je heeft opgedragen.’ (NBV)
Jaloezie is een verwoestend monster. Jacob leert er over mee te praten. Alle zorgvuldig gemaakte afspraken met Laban ten spijt zorgen niet dat er vrede komt. Jacob heeft eerst gezorgd dat Laban rijk wordt. En als via eerlijke afspraken ook Jacob rijk wordt krijgt hij de beschuldigingen naar zijn hoofd dat hij alles gestolen zou hebben. lees gerust een hoofdstuk terug en leer hoe zorgvuldig Jacob geweest is in het vermijden van dat stelen, of zelfs de schijn er van.? Jacob heeft nu eenmaal een slechte naam en een slechte naam raak je niet zo maar kwijt. Marc Rutte heeft de schijn opgebouwd een puber te zijn en dat werkt meer tegen hem dan de bescherming van de rijken en het weigeren een beleid van eerlijk delen. De schijn tegen hebben is net zo dodelijk als de jaloezie verwoestend kan zijn. Jaloezie van de leiders van volkeren maken dat ze in wapenwedloop met elkaar gaan.
Iran wil net zo machtig zijn in de wereld als Amerika en Rusland en meent dus het recht op kernwapens te hebben, Noord Korea wil net zo machtig en belangrijk zijn als China en Amerika en maakt dus ook kernwapens. Dat China, Rusland en Amerika door hun vasthouden aan kernwapens daarmee de wereldvrede op het spel zetten komt bij niemand meer op lijkt het. De vrouwen van Jacob weten dat vasthouden aan hun eigen volk hun niets oplevert. Laban had hen als koopwaar behandeld en geprobeerd zoveel mogelijk te verdienen aan Jacob. Die Jacob leek toch ergens een God te hebben die hem desondanks rijkdom bezorgde. Jacob zelf begint dat ook te beseffen, ooit droomde hij van een God die met hem meeging, met wie hij een voortdurende verbinding had. De steen waarop hij de droom had gehad had hij toegewijd aan die God. Daarheen moest hij dus maar terugkeren, weg van de jaloezie en de uitbuiting.
Ook wij mogen afstand nemen van uitbuiting en jaloezie en op zoek gaan naar het land van recht en vrede. Want genoeg is genoeg. We kunnen proberen nog rijker te worden dan we al zijn maar lopen dan steeds meer de kans dat ons verweten wordt dat we rijker worden ten koste van het armste deel van de wereldbevolking. Ook het verhaal van Jacob vertelt ons dat er een tijd komt dat genoeg genoeg is, dat er een grens is aan het verwerven van rijkdom. Het deel dat we vandaag uit dat verhaal lezen markeert het einde van de tijd dat Jacob bij Laban heeft gewerkt. Die tijd staat in het verhaal nauwkeurig omschreven. Drie maal zeven jaar heeft Jacob gewerkt. Drie is het getal van het Heilige, zeven is het getal van de volheid. Na zeven jaar zal later het land rust mogen krijgen. Drie is ook in het Oude Testament het getal van God. Het is voor Jacob de tijd om afstand te nemen van de strijd om rijkdom. Een strijd waarin kinderen handelswaar werden, waar goede zorg tot oorlog leidt. Ook voor onze samenleving zal een dergelijk moment aanbreken, als de fossiele brandstoffen op zijn en de aarde en lucht voorgoed vergiftigd. Misschien dat we die dagen voor moeten zijn zoals ook Jacob de oorlog uit de weg gaat.