Jozua 1:1-9
1 ¶ Na de dood van Mozes, de dienaar van de HEER, zei de HEER tegen Jozua, de zoon van Nun en de rechterhand van Mozes: 2 ‘Nu mijn dienaar Mozes is gestorven, moet jij je gereedmaken om met heel dit volk de Jordaan over te trekken. Ga naar het land dat ik het volk van Israël zal geven. 3 Elk stuk grond dat jullie zullen betreden geef ik jullie, zoals ik Mozes heb beloofd.4 Jullie gebied zal zich uitstrekken van de woestijn tot aan de Libanon, en van de grote rivier, de Eufraat, met het land van de Hethieten, tot aan de Grote Zee in het westen. 5 Zolang je leeft zal niemand tegen je kunnen standhouden. Zoals ik Mozes heb bijgestaan, zo zal ik ook jou bijstaan. Ik zal niet van je zijde wijken en je niet verlaten. 6 Wees vastberaden en standvastig, want jij moet dit volk leiden wanneer ze het land veroveren dat ik hun zal geven, zoals ik hun voorouders gezworen heb. 7 En houd je vóór alles vastberaden en standvastig aan de wet waarin mijn dienaar Mozes je heeft onderwezen. Houd je daar altijd aan en wijk er op geen enkele manier van af, opdat je in alles wat je doet zult slagen. 8 Leg dat wetboek geen moment ter zijde en verdiep je er dag en nacht in, opdat je je aan alles houdt wat erin geschreven staat. Dan zal alles wat je onderneemt voorspoedig verlopen. 9 Ik gebied je dus: wees vastberaden en standvastig, laat je door niets weerhouden of ontmoedigen, want waar je ook gaat, de HEER, je God, staat je bij.’ (NBV)
Vandaag beginnen we te lezen in het boek Jozua. Dat vertelt ons meer dan alleen dat onder Jozua de muren van Jericho omvielen. In de Hebreeuwse Bijbel is de volgorde anders dan in Christelijke Bijbels. De protestanten volgen wel de hoeveelheid boeken die in, wat zij het Oude Testament noemen, zijn opgenomen maar hebben een andere volgorde. In de Hebreeuwse Bijbel zijn de eerste vijf boeken de belangrijkste, Genesis, Exodus, Leviticus, Nummeri en Deuteronomium vormen samen de Tora, de leer van Mozes. In die vijf boeken leren we de God van Israël kennen als schepper van hemel en aarde, leren we dat de aarde geschapen is voor de mensen en dat het volk Israël is uitgekozen om aan alle volken te laten zien hoe ze zouden kunnen leven met de God van Israël. Jozua is het eerste boek uit het tweede deel, de profeten. Daar horen ook de boeken Samuël en Koningen bij. Kronieken niet dat hoort bij het derde deel dat begint met het boek van de Psalmen en waar ook een boek als Ruth bij hoort.
Het boek Jozua begint met te beschrijven hoe Jozua wordt geroepen tot opvolger van Mozes. Jozua kwam ook al in de Tora voor als de rechterhand van Mozes en als één van de verspieders die ondanks de aanwezigheid van reuzen het land Kanaaän aanprees als het land dat God aan het volk zou geven en dat het land overvloeiende van melk en honing zou kunnen zijn. In vers 8 van dit begin staat een bijzondere oproep. Met deze oproep sluit ook het boek Deuteronomium af, bestudeer de Tora, dag en nacht en leg die geen moment terzijde. Die oproep klinkt hier tegen Jozua maar opent daarmee ook de verzameling profeten. Diezelfde oproep lees je ook in Psalm 1, de eerste psalm uit het eerste boek van de verzameling geschriften die de Hebreeuwse Bijbel afsluit. Dag en nacht moeten we dus allemaal daar mee bezig zijn. Ook Christenen? Ja ook Christenen, in het eerste boek van het Nieuwe Testament, Matteüs zegt Jezus van Nazareth dat geen punt en geen komma mogen verdwijnen uit de Tora en dat hij gekomen is om die te vervullen, daarin worden we opgeroepen hem na te volgen.
Het boek Jozua is geen geschiedenisboek. Jaartallen staan er al helemaal niet in en over de plaatsen verschillen de geleerden van mening. Zelfs de uiteindelijke tekst is niet onomstreden. Voor de geboorte van Jezus van Nazareth is de Hebreeuwse Bijbel vertaalt in het Grieks, de vertaling van de 70 heet die vertaling, de Septuagint. Later vonden de rabbijnen dat de Hebreeuwse Bijbel ook in haar oorspronkelijke taal beschikbaar moest zijn en de mensen die de oorspronkelijke tekst hadden bewaard, vaak uit het hoofd geleerd, de masoreten, hebben toen opnieuw de tekst in het Hebreeuws opgeschreven. Er zijn nog al wat verschillen tussen de Hebreeuwse Tekst en de Septuagint. Op zich is dat voor ons niet zo belangrijk, wij doen het met de Nieuwe Bijbelvertaling uit 2004 waar onze geleerden zich voor ingespannen hebben. Jozua hoort bij een serie boeken die beginnen met het boek Deuteronomium en waarin met op zoek is naar het antwoord op de vraag hoe het kon zijn dat het volk Israël, zoals we ook hier kunnen lezen, een land krijgt van de God van Israël, voor eeuwig en altijd, maar dat het volk kennelijk gezien de ballingschap dat land heeft kunnen verspelen. Wie kijkt naar de armoede, de hongersnoden, de oorlogen, de martelingen, de schendingen van mensenrechten, de slavernij, de vrouwenhandel in onze dagen vraagt zich misschien af hoe het kan dat sinds de Bergrede, sinds de overwinning op de dood met Pasen door Jezus van Nazareth we nog steeds met deze ellende zitten. Het boek Jozua kan ons helpen een antwoord te vinden. In elk geval moeten we dag en nacht met de Tora bezig zijn. Dat kan, ook vandaag weer.