1 Johannes 4:11-21
Â
De manier waarop in het verhaal over Israel en in het verhaal van Jezus van Nazareth mensen steeds opnieuw kansen krijgen om hun fouten te herstellen bepaalt de manier waarop de liefde werkelijkheid kan worden. Niemand heeft ooit God gezien schrijft Johannes, maar iedereen weet wat liefde is, iedereen kent die liefde. Iedereen kent daarom de God waarover Johannes het heeft. Het klinkt misschien voor de hand liggend om te kiezen voor de liefde, kiezen voor het leven zegt het verhaal zelfs. Maar er zijn ook andere keuzes mogelijk. In het verhaal van Jezus gaat het vaak om keuzes tussen mensen en regels. Je mag niet werken op de Sabbath, maar mag je iemand dan ook niet genezen? Je bezit beschermen mag wel, want als er een kalf verdrinkt dan wordt de put waarin dat gebeurt is direct gedempt. Kiezen we dus vaak niet eerder voor bezit en tegen de liefde voor mensen? Je naaste liefhebben als jezelf, daar gaat het om. Ook als dat strijdt met wetten en regels, met orde en regelmaat.
Moet je dan maar alles van iedereen accepteren, moet je over je hen laten lopen en je alles op je mouw laten spelden? Natuurlijk niet. Houden van een ander als van jezelf betekent in elk geval dat je jezelf niet laat vernederen. Dat je leugens niet accepteert. Jezus scheldt onophoudelijk op schijnheiligheid, eigendunk en inhaligheid. In het verhaal over Israel is de waarheid, het recht en de rechtvaardigheid de maat die gelegd wordt langs regeerders en volken. Maar recht is pas recht en rechtvaardigheid is pas rechtvaardigheid als mensen er niet door in de knel komen. Als de armen niet meer arm zijn, als de weduwen en de wees weer recht van bestaan hebben, als de vreemdelingen in ons midden mee mogen doen met de volksvergadering. Mensen die er anders over denken wordt niet de mond gesnoerd, geen enkele wet in de Bijbel beperkt de vrijheid van meningsuiting. Alleen ongefundeerd kwaadspreken wordt veroordeeld. Maar steeds worden mensen geroepen om de meerderheid te overtuigen van de noodzaak tot eerlijk delen, tot uitbannen van inhaligheid, van eigenwaan ook.
Daarom laat je alle mensen in hun waarde. Dan probeer je samen met je buren tot een eerlijke samenleving te komen. Dat is wat anders dan extra soldaten naar de grens te sturen om nieuwe hekken te plaatsen en greppels te graven zoals sommigen willen. Dan weeg je de gevolgen af voor mensen bij het toepassen van rechtsregels zoals in de Tweede Kamer aan de regering is gevraagd als het gaat om kinderen van vreemdelingen die hier opgegroeid zijn en al langer dan 8 jaar hier verblijven. Iemand die fouten heeft gemaakt mag toch de kans krijgen dat weer goed te maken, ook als die in de regering zit. De belastinginner voor de Romeinse bezetter beloofde ooit aan iedereen die teveel had moeten betalen dat viervoudig terug te betalen, dat was pas fouten goed maken. Eerst de mensen dan de regels. Maar helaas zorgt deze minister voor de verdeeldheid in de samenleving. Jezus liet ons zien dat we zelfs voor de dood niet bang hoeven zijn, maar alleen dan als we tot het uiterste lief blijven hebben. Johannes wenst ons vandaag toe dat we dat kunnen blijven volhouden. Wij weten dat we er elke dag weer opnieuw mee mogen beginnen, als nieuw zelfs, dat kan ook vandaag weer.