Exodus 22:9-19
Hoe horen mensen met elkaar om te gaan? Als je het gedeelte uit de Bijbel van vandaag op je laat inwerken dan merk je dat ze elkaar recht moeten doen. Dit zijn geen regels die je via een rechtbank moet zien af te dwingen, deze regels moet je van elkaar kunnen verwachten en je moet er van op aan kunnen. Dieren kunnen nu eenmaal ziek worden en dood gaan en als je een dier hebt uitgeleend kan dat dus ook. Als het bij jou dood gegaan zou zijn dan zou je geen schadevergoeding krijgen, nu, als het dus op dezelfde manier bij een ander dood gaat dan krijg je ook geen schadevergoeding. Er moet natuurlijk wel vaststaan dat het niet de schuld was van de ander maar als die dat verklaard voor God dan moet dat voldoende zijn, je moet er immers van uit gaan dat je op elkaar kunt vertrouwen. Als je kunt bewijzen dat de ander het gestolen heeft is dat wat anders dan komt jou de schadevergoeding toe. Kijk, als het door een roofdier is geroofd dan kan het kadaver getoond worden en daaraan kun je direct zien welk roofdier aan de gang is geweest in elk geval moet je ook dan aannemen dat het inderdaad een roofdier is geweest omdat je nu eenmaal van elkaar moet aankunnen. Iets anders is het als je een dier voor je laat werken en dat dier te leen hebt, dan moet je voorzichtig zijn met zo’n dier, net zo voorzichtig als je met je eigen dier zou zijn geweest. Als het je eigendom is en het moet voor je werken dan kijk je wel uit om het gewond te laten raken of dood te laten gaan, dus als je het in bruikleen had dan moet je de schade vergoeden. Je bent immers altijd verantwoordelijk voor hetgeen je is toevertrouwd en waar je profijt van hebt. Dat is de eigenaar ook want als je te ruw of te onvoorzichtig omspringt met het dier en de eigenaar is er bij dan moet die eigenaar maar op tijd ingrijpen, die kent zijn dieren nu eenmaal beter als degene die het dier in bruikleen heeft. Dieren houden mensen in leven, dieren werken voor je. Een meisje trouwt in de familie van haar man en verrijkt de familie van haar man op die manier. Kinderen zijn immers het pensioen voor de familie, dat was in Israël zo en dat is nu in arme landen vaak nog zo. Als de ouderen niet meer kunnen werken dan moeten de kinderen zorgen voor voldoende inkomen voor allen. Als je daarom blijft zitten met een dochter die geen kinderen meer krijgt dan heb je een groot probleem in de samenleving die Israël aanvankelijk was. Als je doet of je met een meisje getrouwd bent dan moet je ook maar echt met haar trouwen met alles wat daarbij hoort. Alleen als haar vader haar niet met jou wil laten trouwen dan ben je alleen de bruidsprijs verschuldigd. Een tovenares mag niet in leven blijven staat er en dat klinkt hard. Maar in het Hebreeuws wordt gesproken over een orakelvrouw, iemand die de toekomst voorspeld, die kan zeggen wanneer je moet zaaien, hoe de sterren staan, hoe je moet handelen en hoe je oorlog afloopt. De Bijbel veroordeelt al die waarzeggerij heel erg scherp. Niks geen horoscopen, readings of ingestraald water, het is allemaal flauwekul en onzin, erger nog, het verhinderd mensen te luisteren naar de God van Israël, ze gaan denken dat ze hun bezit, hun verdienste voor zichzelf hebben gekregen in plaats van om te delen. Het is hetzelfde als jezelf verlagen tot het niveau van een dier of vreemde goden nalopen. Elkaar als volwaardig mens recht doen, als mens waar je van op aan kunt, dat is wat een samenleving nodig heeft, ook vandaag, die regels kunnen we ook vandaag volgen.