Hooglied 4:1-11
1 ¶ Je bent zo mooi, vriendin van mij, je bent zo mooi! Je ogen zijn duiven, door je sluier heen. Je haar golft als een kudde geiten die afdaalt van Gileads bergen. 2 Je tanden zijn als witte schapen: klaar voor de scheerder komen ze twee aan twee uit het water, er ontbreekt er niet een. 3 Als een koord van karmozijn zijn je lippen, je mond is betoverend. Als het rood van een granaatappel fonkelt je lach, door je sluier heen. 4 Je hals is als de toren van David, die in ringen is gebouwd, die met schilden is behangen, met wel duizend schilden van helden. 5 Je borsten zijn als kalfjes, als de tweeling van een gazelle, die tussen de lelies weidt. 6 Nu de dag weer ademt en het duister vlucht, ga ik naar de mirreberg, ga ik naar de wierookheuvel. 7 Vriendin, aan jou is alles mooi, niets ontsiert je schoonheid. 8 ¶ Mijn bruid, ga met me mee, kom mee, weg van de Libanon. Daal af van de top van de Amana, de top van de Senir, de Hermon. Weg van de bergen waar leeuwen huizen, weg van de holen waar panters schuilen. 9 Zusje, bruid van mij, je brengt me in vervoering, je brengt me in verrukking met maar één blik van je ogen, met één flonker van je ketting. 10 Zusje, bruid van mij, hoe heerlijk is jouw liefde, hoeveel zoeter nog dan wijn. Hoeveel zoeter is je geur dan alle balsems die er zijn. 11 Mijn bruid, je lippen druipen van honing, melk en honing proef ik onder je tong, je kleed geurt naar de Libanon. (NBV)
Heerlijk als een man zo zijn geliefde kan bezingen als in dit hoofdstuk uit het Hooglied. Maar wat moet die sluier er in. Mag een vrouw haar schoonheid niet vol trots tonen aan iedereen, of er mee te koop lopen. En daar gaat het nu om. Is een vrouw bezit van de man? In dit hoofdstuk uit het Hooglied klinkt het alsof ze gelijke is, klinkt respect en bewondering door, gaat het duidelijk om meer dan alleen het uiterlijk. Maar mannen zijn bezitterig. Toen enige jaren geleden op Televisie een man gevraagd werd wat hij liever had zijn geliefde auto of zijn vrouw koos hij voor zijn auto, die was wel zo verschrikkelijk mooi vond hij. De vrouw liet zich scheiden en daar hadden veel mensen begrip voor. Veel mannen bekijken vrouwen toch nog als voorwerpen, alsof het inderdaad auto’s zijn die je op kunt poetsen, en grappend zeggen ze tegen elkaar dat je ze net als auto’s regelmatig moet inruilen voor een nieuwer bouwjaar.
Het is dan ook geen wonder dat in sommige godsdiensten vrouwen tegen die mentaliteit in bescherming worden genomen. De sluier om het schoons aan verkeerde blikken van mannen te onttrekken is daarbij een effectief wapen. In Nederland kennen we kerkelijke stromingen die vrouwen voorschrijven het hoofd bedekt te houden, vooral als ze naar de kerk gaan. Het mannelijk deel van de kerkgangers zou eens afgeleid kunnen worden door het schoons dat de vrouwen meebrengen, die mannen zouden eens aan andere dingen kunnen gaan denken dan aan hetgeen in de preek wordt verteld. Nu wordt in die preken zelden uit het Hooglied gelezen. In de Moslimcultuur kennen we vergelijkbare voorschriften over hoofddoeken en sluiers, tot complete bedekkingen in zogenaamde burka’s toe. Ze gaan gepaard met geboden voor mannen respect voor de vrouwen te hebben en goed voor ze te zorgen. Daar leggen mannen eer mee in.
Maar oh wee als de vrouwen niet gediend zijn van die zorg en hun eigen weg kiezen. Dan moet die eer, soms gewelddadig, hersteld worden. Het is dan jammer dat er niet meer open over de verhouding tussen man en vrouw wordt gesproken. Wie het Hooglied leest ontdekt dat man en vrouw als gelijken worden neergezet. Afgezien van commentaar dat door anderen geleverd wordt, komen “zij” en “hij” gelijk aan het woord, en zo hoort het ook, ze zijn immers elkaar tot hulp en steun geschapen en tussen geliefden hoor je niet te komen. Ook niet als die geliefden van hetzelfde geslacht zijn. De strijd tegen, sluiers en andere bedekkingen van vrouwen begint dus eigenlijk met een strijd tegen de bezitterigheid van mannen, tegen dat gedrag waarin vrouwen als auto’s, als voorwerpen worden bekeken en behandeld. En hoewel de strijd tegen hoofddoeken en sluiers hardnekkig wordt gevoerd hoor je over de strijd tegen dat zogenaamd mannelijk gedrag maar heel erg weinig, das jammer. Het Hooglied is mooier.