Matteüs 15:1-11
Iemand heeft eens gezegd dat de regels voor de anderen zijn en de uitzonderingen voor wie de regels heeft gemaakt. Multatuli schijnt eens gezegd te hebben dat principes regels zijn om dingen waar je een hekel aan hebt na te kunnen laten. Twee voorbeelden die laten zien dat het met de regels in alle samenlevingen nogal scheef kan toegaan. Jezus van Nazareth kwam dat tegen toen hij er op gewezen werd dat zijn volgelingen hardnekkige wetsovertreders waren. In het verhaal dat hierboven staat mept Jezus met dezelfde regels terug. Wie vader en moeder niet eert moet ter dood worden gebracht, en dan niet schijnheilig dat wat van vader en moeder was, of voor vader en moeder bestemd, bestemmen voor het offer in de tempel. Klinkt wel vroom maar je spaart je eigen bijdrage aan de tempeldienst uit en vader en moeder verhongeren evengoed wel.
Daarmee is het ook het hart van de regels blootgelegd. De mensen zijn er niet voor de regels maar de regels zijn er voor de mensen. Hou daarbij in gedachte dat het in de woestijn nog steeds ging om de bevrijding van de slavernij, uittocht uit het land Egypte, het land van de dood. Dan ga je niet ineens weer nieuwe slavendienst invoeren, slaaf van de wet. Voor de machtigen, de regeerders natuurlijk wel heel verleidelijk. Als jij kunt bepalen hoe de regels moeten worden toegepast en uitgelegd dan ben je gelijk absoluut de baas. Mensen doen elkaar dat nog wel eens aan, schuldgevoel aanpraten, dat je niks voor een ander over hebt en zo, terwijl ze alleen maar hun klus op jou willen afschuiven. De Sire is ooit een campagne gestart over een te kort lontje dat we zouden hebben. Een gevaarlijke campagne want er zit de boodschap in verstopt dat je niet mag zeggen wat je ergert. Zoals Jezus over de Farizeeën: “huichelaars”, zo scheld hij hun uit.
Natuurlijk hoef je niet te zwijgen, maar vraag je steeds af of je iets oplost of dat je een probleem veroorzaakt. Als je moet wachten op een smalle gracht omdat er iets uitgeladen moet worden, waarom dan niet even helpen met uitladen? Wel eens zien gebeuren? Heb je naaste lief als jezelf, jezelf niet vergeten lief te hebben en van binnenvetten wordt je maar dik, maar er is niets tegen af en toe een hand uit te steken, het is vaak vruchtbaarder dan een grote mond op te zetten. Dat is ook het bezwaar tegen die hele discussie over fatsoensnormen.
Daarbij lijkt het er op dat de normen zelf belangrijker zijn dan de mensen en de pijn die verkeerde normen mensen kunnen aandoen. Wie geen geld heeft om kleding te kopen kan zich moeilijk kleden naar de geldende normen. Wie nauwelijks geld heeft om eten te kopen kan moeilijk uitgaan in een duur restaurant. Aardig zijn voor elkaar alleen omdat het zo hoort neemt problemen niet weg. Proberen tot overleg te komen ook al is dat pijnlijk is een vruchtbaarder weg. Een hand uitsteken naar iemand die dat nodig heeft is pas echt fatsoenlijk. En een hand uitsteken kunnen we elke dag weer opnieuw, ook vandaag weer.