Daniël 2:1-12
1 In het tweede jaar van zijn regering kreeg Nebukadnessar een droom die hem zo verontrustte dat hij de slaap niet meer kon vatten. 2 De koning gaf opdracht de magiërs, bezweerders, tovenaars en Chaldeeën bijeen te roepen om hem te vertellen waar zijn droom over ging. Toen ze voor de koning verschenen waren, 3 zei hij tegen hen: ‘Ik heb een droom gehad die mij verontrust, daarom wil ik weten wat ik gedroomd heb.’ 4 De Chaldeeën zeiden tegen de koning: ‘Majesteit, leef in eeuwigheid! Vertel uw dienaren uw droom, dan zullen wij hem verklaren.’ 5 Toen zei de koning tegen de Chaldeeën: ‘Mijn besluit staat vast. Als u me niet vertelt wat ik heb gedroomd en wat die droom betekent, laat ik u in stukken hakken en zal ik uw huizen in puin leggen. 6 Voldoet u aan mijn verzoek, dan zal ik u overladen met kostbare geschenken en eerbewijzen. Zeg me dus wat ik gedroomd heb en wat die droom betekent.’ 7 Zij antwoordden nogmaals: ‘Laat de koning zijn droom aan zijn dienaren vertellen, dan zullen wij hem verklaren.’ 8 Daarop zei de koning: ‘Ik weet heel goed dat u tijd probeert te winnen, want u merkt dat mijn besluit vaststaat. 9 Er is maar één oordeel over u mogelijk als u niet kunt vertellen wat ik heb gedroomd. U hebt afgesproken mij iets voor te liegen in de hoop dat de situatie verandert. Vertel me dus mijn droom, dan weet ik dat u die kunt verklaren.’ 10 De Chaldeeën antwoordden de koning: ‘Er is geen mens ter wereld die aan het verzoek van de koning kan voldoen; daarom heeft geen koning, hoe groot en machtig ook, iets dergelijks ooit van een magiër, bezweerder of Chaldeeër gevraagd. 11 Wat de koning vraagt is te moeilijk, niemand zal het de koning kunnen vertellen, behalve de goden, maar die verkeren niet onder de stervelingen.’ 12 Hierop verloor de koning zijn geduld en hij gaf woedend het bevel alle wijzen van Babylonië ter dood te brengen. (NBV)
Vandaag lezen we uit het boek Daniël het eerste deel van een spannend verhaal. Een verhaal over hoop, maar hoop is pas echt iets waard als er eerst wanhoop was. En voor wanhoop is alle reden. De eerste die wanhopig werd was de koning van Babel Nebukadnessar. Die kreeg een nachtmerrie en wilde graag weten waarom en hoe. Nu krijg je dromen niet voor niks. In de negentiende eeuw was er een psychiater die ontdekte dat we onbewust conflicten in ons zelf, of conflicten met onze omgeving, herbeleven en veranderen in onze dromen. Die psychiater was Sigmund Freud en hij schreef dikke boeken over droomduiding. Want zomaar een mooi verhaaltje ophangen om een droom uit te leggen dat is er niet bij. Dat had die koning Nebukadnessar ook door. Het had geen zin zijn droom te vertellen, de uitleg ligt voor slimme droomuitleggers dan wel voor de hand. Dus had hij een truc, echte waarzeggers zouden ook wel de droom kunnen vertellen.
Maar echte waarzeggers bestaan niet. De geestenfluisteraars, de instralers of hoe ze allemaal mogen heten hebben trucs om net te doen of ze weten wat mensen denken en wat mensen nog van hun overleden dierbaren willen weten. Als je die charlatans werkelijk voor een proef zet dan blijkt er helemaal niks van hun pretenties te kloppen. Erger nog, in televisieprogramma’s overdag treden mensen op die er op uit zijn mensen zo lang mogelijk aan de telefoon te houden maar die geen idee hebben waar ze eigenlijk mee bezig zijn. Het zijn de Chaldeeën, de magiërs, bezweerders en tovenaars van onze tijd. We hebben eigenlijk een koning nodig als Nebukadnessar die net zo wreed is. In onze dagen zouden we ze niet meer dood maken maar waarom niet een test waarin ze eerst maar eens moeten bewijzen wat ze kunnen voor ze met hun kunsten geld mogen verdienen. Er zal niemand overblijven en er kan dan ook niemand meer voor de gek gehouden worden.
Nebukadnessar nam een wreed besluit, een besluit dat hoort bij een koning van Babel die de schatten uit de Tempel in Jeruzalem heeft geroofd en het volk in ballingschap heeft gebracht. Al die charlatans worden ter dood gebracht als ze niet in staat zijn om de droom van de koning te vertellen en uit te leggen, in die volgorde. Dat moet flink schrikken zijn geweest. Want die waarzeggers waren ook de voorlopers van onze planbureaus. Zij bepaalden welke richting het bestuur zou moeten inslaan, wat de juiste keuzes waren voor de bestuurders. Daar werden dus ook mensen in getraind en geschoold. Daniël en zijn vrienden bijvoorbeeld. Ook Daniël schrikt en brengt het samen met zijn vrienden bij de God van Israël. En dan eindigt het eerste deel van het verhaal. Alsof we ons eerst maar eens moeten ontdoen van al die waarzeggers, fluisteraars, instralers en sterrenwiggelaars waar wij de mensen door voor de gek laten houden. Daar mogen we onze stem wel eens wat harder tegen verheffen. Want het zal nog blijken dat alleen een echt vertrouwen in de God van Israël helpt. Voorlopig aan het werk dus met de charlatans, dat mag elke dag, ook vandaag weer.