Spreuken 8:12-21
12 Ik, Wijsheid, ik woon bij Beraad, door overpeinzing vind ik kennis. 13 Wie ontzag heeft voor de HEER haat het kwaad. Ik verafschuw trots en hoogmoed, leugens en het kwaad. 14 Bij mij vind je beraad en overleg, ik heb inzicht, ik heb kracht. 15 Door mij regeren koningen, bepalen heersers wat rechtvaardig is. 16 Vorsten heersen dankzij mij, ik laat leiders rechtvaardig regeren. 17 Wie mij liefheeft, heb ik ook lief, wie mij zoekt, zal mij vinden. 18 Rijkdom en eer zijn mijn bezit, duurzame weelde en gerechtigheid. 19 Wat ik je geef is kostbaarder dan het zuiverste goud, ik bied iets dat meer is dan het fijnste zilver. 20 Ik ga de weg van de rechtvaardigheid, ik volg de paden van het recht 21 om rijk te maken wie mij liefheeft, om zijn schatkamers te vullen. (NBV)
Wijze moeders hebben vaak wijze uitspraken. Zo zeiden wijze moeders vaak tegen hun opgroeiende kinderen dat voordat ze wilden reageren op een kwade tong ze eerst eens tot tien moesten tellen. Kregen ze eerst de gelegenheid goed na te denken over de manier waarop ze zouden reageren. Niet dat die kinderen dat in hun latere leven in de praktijk brachten. Wie de sociale media volgt weet dat spontane reacties vaak worden bepaald door emoties en onderbuik gevoelens. In de Bijbel gaat het om veranderen. Als er kwaad geschied mag je dat niet alleen benoemen, dat moet zelfs. Ook trots en hoogmoed moet aan de kaak worden gesteld. Het lijkt er op dat iedereen wordt opgeroepen over alles maar een oordeel te vellen.
Volgens dit hoofdstuk uit Spreuken is niets minder waar. Wil je tot redelijke oplossingen komen voor problemen zul je moeten luisteren, naar het Woord van God, lezen in de Tora dus. Lezen in de goddelijke richtlijnen voor de menselijke samenleving. Maar ook luisteren naar anderen die geluisterd hebben naar het Woord van God. Zoals Vader, Zoon en Heilige Geest een familie vormen zo is Wijsheid alleen familiaal te verkrijgen. Er zijn in het gedeelte van vandaag een paar gedeelten waar we voor uit moeten kijken. Misverstanden zijn snel geboren. Als je de paden van het recht volgt zou je rijk kunnen worden zou je er in kunnen lezen. Maar wat is rijkdom? Jezus van Nazareth zei eens tegen zijn leerlingen dat ze geen schatten op aarde moesten verzamelen maar schatten in de hemel. Het volgen van de Wijsheid maakt geen mensen rijk maar maakt God rijk, rijk aan eer, rijk aan aanbidding.
Wie deze Spreuken in het Hebreeuws kan lezen zal het opvallen dat vers 11 begint met HEER en vers 21 eindigt met mens. Daartussen ligt de bedoeling van dit gedeelte. Het gaat over de verhouding tussen God en mens. En in die verhouding doet God de mensen recht als mensen elkaar recht doen. En bij recht doen aan mensen hoort geen hooghartigheid, hoort geen trots, horen geen leugens en kwaad. De Wijsheid laat daarom ook koningen en machthebbers regeren. Als ze werkelijk hun onderdanen tot hun recht weten te laten komen dan krijgen ze de vrede van God. Als ze de minsten en de kanslozen wegstoppen in verwaarloosde wijken waar ze weinig kans hebben op werk, opleiding en een toekomst voor de kinderen dan krijgen ze opstand en geweld. Voor we handelen moeten we dus eerst bij de Wijsheid te rade gaan.