Genesis 11:1-9
1 Ooit werd er op de hele aarde één enkele taal gesproken. 2 Toen de mensen in oostelijke richting trokken, kwamen ze in Sinear bij een vlakte, en daar vestigden ze zich. 3 Ze zeiden tegen elkaar: ‘Laten we van klei blokken vormen en die goed bakken in het vuur.’ De kleiblokken gebruikten ze als stenen, en aardpek als specie. 4 Ze zeiden: ‘Laten we een stad bouwen met een toren die tot in de hemel reikt. Dat zal ons beroemd maken, en dan zullen we niet over de hele aarde verspreid raken.’ 5 Maar toen daalde de HEER af om te kijken naar de stad en de toren die de mensen aan het bouwen waren. 6 Dit is één volk en ze spreken allemaal een en dezelfde taal, dacht de HEER, en wat ze nu doen is nog maar het begin. Alles wat ze verder nog van plan zijn, ligt nu binnen hun bereik. 7 Laten wij naar hen toe gaan en spraakverwarring onder hen teweegbrengen, zodat ze elkaar niet meer verstaan. 8 De HEER verspreidde hen van daar over de hele aarde, en de bouw van de stad werd gestaakt. 9 Zo komt het dat die stad Babel heet, want daar bracht de HEER verwarring in de taal die op de hele aarde gesproken werd, en van daar verspreidde hij de mensen over de hele aarde. (NBV)
Trouwe Bijbellezers zien het al aankomen. Vandaag is het Pinksteren en dan zal het wel gaan over de boodschap die op eerste Pinksterdag plotseling door iedereen verstaan werd. Maar wil je daar iets van begrijpen dan moet je iets weten van het verhaal over hoe het kwam dat mensen elkaar niet meer konden verstaan. Over de toren van Babel zijn vele verhalen verteld. Want een toren bouwen tot aan de hemel zodat iedereen in de gaten gehouden kon worden en de machtigen steeds machtiger werden is een heel herkenbaar verhaal. Wat meestal in het vertellen van het verhaal niet doorklinkt is het antwoord op de vraag waarom die toren nu juist in Babel moest staan.
Want die toren stond daar niet zomaar. In Babel waren immers de ballingen uit Israel die opnieuw de verhalen van het avontuur met de God van Israel gingen opschrijven en samenstellen. Daar kwamen ze er achter dat zelfs die machtige heersers in Babel heel veel moeite hadden iedereen te begrijpen. Ze hadden toch hangende tuinen en wonderbaarlijke bouwwerken daar in Babel, maar met de onderlinge verhoudingen ging het uiteindelijk verkeerd. Dat verhaal over de toren tot in de hemel en de verwarring die dat teweegbracht kon dus op geen enkele andere plaats spelen dan in Babel. Bovendien is er een aardige woordspeling in het Hebreeuws tussen het woord balal, dat verwarring betekent, en Babel.
Als we dat verhaal op ons in laten werken dan is het toch wel even schrikken. Onder aanvoering van Amerika, het machtigste land op aarde, proberen regeringen alles van iedere burger te weten te komen. Alle telefoongesprekken moeten kunnen worden afgeluisterd. Door mobiele telefoons kan de verblijfplaats van iedere burger vastgelegd worden en ook het internetverkeer moet worden vastgelegd. Er zijn al systemen om alle emails en alle uitingen op het internet te controleren. Volgens het verhaal van Babel zou dat betekenen dat steeds meer groepen mensen zich gaan afsluiten voor die controle. Ze gaan een eigen geheimtaal ontwikkelen of gaan het contact met andere mensen vermijden. Daar waar we groeien naar één open wereld waar mensen met elkaar praten in plaats van vechten gaan we naar een wereld van wantrouwen en verdeeldheid. Tijd dus om er tegen in opstand te komen en een weg te zoeken waarlangs mensen elkaar beter gaan verstaan. Tijd dus voor een frisse wind door de wereld, maar dat is pas echt Pinksteren vieren.