Jeremia 29:24-32
24 ¶ De HEER richtte zich tot Jeremia met de opdracht om Semaja, de Nechelamiet, het volgende te zeggen: 25 ‘Dit zegt de HEER van de hemelse machten, de God van Israël: Je hebt op eigen gezag brieven gestuurd aan de priester Sefanja, de zoon van Maäseja, de overige priesters en de bevolking van Jeruzalem, brieven waarin staat: 26 “De HEER heeft u tot priester aangesteld; hij heeft u de opvolger van de priester Jojada gemaakt om in de tempel van de HEER de orde te handhaven, dus u moet elke gek die zich voor profeet uitgeeft in het blok sluiten en aan het halsijzer ketenen. 27 Waarom bent u dan niet opgetreden tegen Jeremia uit Anatot, die zich bij u voor profeet uitgeeft? 28 Hij heeft ons in Babel namelijk een brief gestuurd waarin staat dat de ballingschap nog lang zal duren, dat we huizen moeten bouwen en daarin gaan wonen, tuinen moeten aanleggen en van de opbrengst moeten eten.”’ 29 Nadat de priester Sefanja deze brief aan Jeremia had voorgelezen, 30 richtte de HEER zich tot Jeremia: ‘Stuur de volgende brief aan de ballingen: Dit zegt de HEER over Semaja, de Nechelamiet: 31 Hij heeft bij jullie geprofeteerd zonder dat ik hem gezonden heb en valse hoop bij jullie gewekt. 32 Daarom-dit zegt de HEER: Ik zal hem en zijn nageslacht straffen. Ze zullen onder dit volk ophouden te bestaan, ze zullen de voorspoed die ik mijn volk zal brengen niet meemaken-spreekt de HEER. Want hij heeft het volk tegen mij opgezet.’ (NBV)
Zelfs de meest kleingeestige ruzies vind je in de Bijbel terug. Vandaag komen we er weer een tegen. We hebben niet zo lang geleden gelezen van de brief die Jeremia aan de ballingen in Babel stuurde en waarin hij waarschuwde voor allerlei profeten die de ballingschap wel even vlug voorbij zouden laten gaan als de ballingen maar in verzet wilden komen. Jeremia had gewezen op de geweldige overmacht van Babel en aangeraden juist het omgekeerde te doen, te zorgen voor vruchtbaarheid, gezinnen, kinderen, groentetuinen. Dat vonden die profeten van verzet en oproer natuurlijk niet leuk. Dus schreef één van hen een briefje naar het hoofd van de Tempel met het vriendelijk verzoek om Jeremia op te pakken omdat hij de ballingschap langer zou laten duren. Kennelijk was de boodschap van Jeremia bij de ballingen goed ontvangen. Oproer en verzet kunnen nodig zijn maar wie de geweldige rijken in de geschiedenis beziet, waar ook Babel bij hoort, beseft dat kleine opstanden in de uithoeken van die rijken geen enkel effect hebben gehad.
Zelfs de opstand der Bataven in een verre uithoek van het Romeinse rijk had geen bevrijding tot gevolg alleen maar meer inlijving van de Batavieren in het Romeinse Rijk. Bevrijdingsbewegingen hebben altijd met het dilemma gezeten, moet je geweld gebruiken of alleen politieke druk. Vaak worden grote groepen in een bevolking uitgesloten van elke invloed op de macht. Dan blijft alleen geweld nog over lijkt het wel. Maar zelfs in Wit-Rusland waar verkiezingen vervalst worden en de oppositie elke toegang tot de media wordt geweigerd kiest men voor vreedzaam verzet. Dat gerechtvaardigde verzet wordt geweldig geholpen als er van buitenaf aandacht aan wordt geschonken.
De roep om vrijheid van Tibet raakt de machthebbers in China als wij het blijven roepen. De demonstratie van studenten en jongeren voor vrijheid in Wit-Rusland op de Dam in Amsterdam zal een echo hebben in de geschiedenis. We kunnen elke overheid voortdurend het goede voorhouden, we hebben daarom de plicht om elke overheid steeds het goede voor te houden. Gelukkig hebben wij een Amnesty International om ons daarbij te helpen. Jeremia had dat niet, maar door Amnesty kunnen wij net als Jeremia de juiste brieven schrijven. In de Tweede Wereldoorlog is onder Christenen een uitgebreide discussie gevoerd over het al dan niet gebruiken van geweld tegen de bezetter. In elke geval was de conclusie dat geweld gerechtvaardigd was als daar mensenlevens mee gered zouden kunnen worden. Geweld voor de bevrijding van Nederland kon alleen in verband met de geallieerden en zo is het ook gebeurd.