1 Timoteüs 5:17-25
17 ¶ Oudsten die goed leiding geven moeten dubbel worden beloond, vooral degenen die zich veel moeite geven voor de prediking en het onderricht. 18 De Schrift zegt immers: ‘U mag een dorsend rund niet muilkorven’ en ‘De arbeider is zijn loon waard’. 19 Geef alleen gehoor aan een aanklacht tegen een oudste als die bevestigd wordt door ten minste twee getuigen. 20 Wie gezondigd hebben moet je in aanwezigheid van alle anderen terechtwijzen, zodat ook zij gewaarschuwd zijn. 21 Ten overstaan van God, Christus Jezus en de uitverkoren engelen roep ik je dringend op dit alles onbevooroordeeld en zonder enige partijdigheid in acht te nemen. 22 Leg iemand niet te snel de handen op, maak jezelf niet medeverantwoordelijk voor zijn zonden, zorg ervoor dat je rein blijft. 23 Drink niet alleen maar water, doe er vanwege je zwakke maag en je andere kwalen wat wijn bij. 24 Van sommige mensen zijn de zonden overduidelijk nog voordat erover geoordeeld wordt; bij anderen komen ze pas bij het oordeel aan het licht. 25 Zo zijn ook goede daden duidelijk zichtbaar; en wanneer ze dat niet zijn, blijven ze niet voor altijd verborgen.(NBV)
Er is een groen monster dat ook in de Christelijke gemeenten haar slachtoffers zoekt. Het is het monster van de jaloezie. Op het moment dat dat monster de kop op steekt kan ze grote verwoesting veroorzaken. Zeker in de jonge gemeenten waar de brief die we vandaag lezen is dat een groot gevaar. Het Woord van Jezus van Nazareth wordt niet verkondigd door sloebers die geen fatsoenlijke kleren hebben om aan te trekken en geen huis om gasten te ontvangen. Daar is een redelijk inkomen voor nodig en degenen die dag en nacht bezig zijn voor de gemeente van Christus dienen dus voorzien te worden van een redelijk inkomen. Maar er zijn altijd mensen die graag een goed inkomen willen hebben zonder daar veel voor te willen doen. Er zijn ook altijd mensen die vinden dat zij harder en beter werken dan een ander en dat zij dus altijd beter beloond moeten worden. Wij kennen die laatsten als de exorbitante zelfverrijkers.
De briefschrijver heeft twee aanbevelingen om problemen te voorkomen. De eerste is je te hoeden voor roddel en achterklap. Aanklachten tegen een oudste moeten door twee getuigen bevestigd worden. Het is vanzelfsprekend dat er dan eerst een onderzoek plaatsvind naar de klachten die zijn ingediend. De regels voor dat onderzoek worden hier niet genoemd, alleen de regel voor de uitkomst. Als de klacht terecht is dan moet de terechtwijzing plaatsvinden temidden van de gemeente. Overtredingen van de regels dienen dus niet met de mantel der liefde worden bedekt. Geen achterkamertjes waar mensen van de ene gemeente naar de andere worden overgeplaatst omdat anders het beeld van de gemeente wordt geschaad. We kennen in onze dagen die praktijk uit sommige kerken met achteraf grotere schadelijke gevolgen als direct openlijk ingrijpen zou hebben gehad. De procedure voor het onderzoek staat beschreven in het Evangelie volgens Matteüs. Eerst moet je er alleen over gaan praten, gedrag kan dan gewijzigd worden, als dat niets opleverd dan met twee of drie gaan praten, helpt dat ook niet dan komt de terechtwijzing in de gemeente.
De tweede oplossing die gegeven worden is voorzichtigheid. Niet zomaar iedereen die mooi kan praten maar tot verkondiger maken. Eerst maar eens onderzoeken hoe die persoon bekend staat. Eerst maar een afwachten of die persoon ook werkelijk de regels van de gemeente wil volgen. Is het iemand op wie je kunt rekenen? Is het iemand die klaar staat voor anderen en bereid is daar ook het eigen vermogen voor in te zetten? Is iemand uit op eigen eer en het verwerven van een vooraanstaande positie of gaat het de kandidaat niet om de vooraanstaande positie maar om het verkondigen van het Woord en het welzijn van de gemeente. Als je op die vragen een positief antwoordt hebt dan kan die persoon ook oudste worden, of diaken, of opziener. Maar dan nog. Niemand is volmaakt. Bijbelgeleerden hebben zich het hoofd gebroken over de vraag waarom Timoteüs ineens wijn bij zijn water moest doen. Het gaat dus niet om water bij de wijn. Maar zuiver water was in de dagen van Timoteüs zeer ongezond. Ook al zag het er goed uit, je kon er toch ziek van worden. Alcohol kon dat helpen voorkomen, dus een beetje wijn in het water maakte het niet helderder maar wel gezonder. Daarom is een beetje begrip voor iemand die een fout maakt een gezonde zaak. En als je het gescheld hoort en leest dat dezer dagen snel de ronde doet is het een advies dat voor iedereen nog nuttig is.