Jesaja 56:1-8
1 ¶ Dit zegt de HEER: Handel rechtvaardig, handhaaf het recht; de redding die ik breng is nabij, en weldra openbaar ik mijn gerechtigheid. 2 Gelukkig de mens die zo handelt, het mensenkind dat hieraan vasthoudt; hij neemt de sabbat in acht en ontwijdt hem niet, hij weerhoudt zijn hand van het kwaad. 3 ¶ De vreemdeling die zich met de HEER heeft verbonden, laat hij niet zeggen: ‘De HEER zondert mij zeker af van zijn volk.’ En laat de eunuch niet zeggen: ‘Ik ben maar een dorre boom.’ 4 Want dit zegt de HEER: De eunuch die mijn sabbat in acht neemt, die keuzes maakt naar mijn wil, die vasthoudt aan mijn verbond, 5 hem geef ik iets beters dan zonen en dochters: een gedenkteken en een naam in mijn tempel en binnen de muren van mijn stad. Ik geef hem een eeuwige naam, een naam die onvergankelijk is. 6 En de vreemdeling die zich met de HEER heeft verbonden om hem te dienen en zijn naam lief te hebben, om dienaar van de HEER te zijn- ieder die de sabbat in acht neemt en niet ontwijdt, ieder die vasthoudt aan mijn verbond-, 7 hem breng ik naar mijn heilige berg, hem schenk ik vreugde in mijn huis van gebed; zijn offers zijn welkom op mijn altaar. Mijn tempel zal heten ‘Huis van gebed voor alle volken’. 8 Zo spreekt God, de HEER, die bijeenbrengt wie uit Israël verdreven waren: Ik breng er nog meer bijeen dan al bijeengebracht zijn. (NBV)
Als je je laat steunen door partijen die de vreemdelingen onder ons apart willen zetten en anders willen behandelen dan wijzelf worden behandeld dan ben je geen Christen. Want Christenen volgen de uitleg van de richtlijnen voor de menselijke samenleving, van heb Uw naaste lief als Uzelf, zoals die ook in de Hebreeuwse Bijbel wordt gegeven. In het gedeelte van het boek van Jesaja dat we vandaag lezen wordt dat weer eens zeer duidelijk. Hier gaat het juist om de opbouw van de samenleving. Een nieuwe samenleving want na zeer lange tijd is er een nieuwe start mogelijk voor het volk Israël. De Ballingen keren terug en hebben de opdracht om de Tempel in Jeruzalem weer in ere te herstellen en de stad opnieuw op te bouwen. Hoe richt je dan een dergelijke samenleving in. Op recht en gerechtigheid. In Christelijke termen: op Christus, zo zal Paulus het veel later verwoorden.
Maar Jezus van Nazareth zelf zal zeggen dat je een dergelijke samenleving moet funderen op het doen van de wil van de God van Israël, het handhaven van zijn gebod. En als je recht en gerechtigheid als grondslag voor je samenleving neemt dan wordt ook vanzelf duidelijk hoe dat werkt. Dan is er de zondagsvrijheid voor iedereen. Dan zorg je ook voor elkaar dat je geen kwaad bedrijft. Dan hoort de vreemdeling daar dus onlosmakelijk bij, afzondering is er niet bij. Ook gehandicapten die geen kinderen kunnen krijgen, eunuchen kennen we bijna niet meer, horen gewoon bij het volk en mogen niet apart gezet worden. Het lijkt er op dat hier gesproken wordt over hen die geloven in de God van Israël maar dat staat er niet. Het gaat om de vreemdeling die de God van Israël wil dienen, de vreemdeling die net zo goed zijn naaste lief wil hebben als zichzelf. In de Islam vindt je die wil zeer prominent terug, net als in het Boeddhisme. Het zijn pilaren van die godsdiensten. Samen noemen we dat de Wet van de Compassie, doe een ander niet wat jij niet wilt dat jou wordt aangedaan.
Positief geformuleerd betekent het dat je voor een ander over hebt wat je zou willen dat men voor jou over zou hebben. In de Tempel van de God van Israël, daar waar die richtlijnen bewaard worden en die tot het Allerheiligste horen dat het volk ooit zal bezitten is voor iedereen die de richtlijnen volgen een plek. De God van Israël sluit niemand uit, wie zijn wij dan om de uitsluiting door anderen te gedogen? Het bidden is om het dagelijks brood en de offers die gebracht worden zijn om te delen met de armsten, de minsten. Dat is het Woord van de God van Israël, hij bevrijdde de slaven uit Egypte hij bracht de ballingen thuis uit Babel. Telkens als we denken over de inrichting van de samenleving mogen we daarbij aansluiten, dat opnieuw laten gebeuren. Voor ons weten we dat we er elke dag opnieuw weer mee mogen beginnen. Ook vandaag weer.