Jesaja 42:14-25
14 Al zo lang heb ik niets gezegd, ik heb gezwegen, me beheerst. Nu schreeuw ik het uit als een barende vrouw, ik zucht en ik zwoeg tegelijk. 15 Bergen en heuvels laat ik uitdrogen en alles wat er groeit verdorren, in rivieren laat ik eilanden ontstaan, meren vallen droog. 16 Blinden laat ik gaan over onbekende wegen, op paden die ze niet kennen voer ik hen. Duisternis verander ik in licht, ruig land maak ik vlak. Ja, deze dingen zal ik doen, niets daarvan zal ik nalaten. 17 Wie op afgodsbeelden vertrouwt, tegen een godenbeeld zegt: ‘U bent onze god, zal terugdeinzen en zich diep schamen. 18 ¶ Doven, luister! Blinden, open je ogen en zie! 19 Is er iemand zo blind als mijn dienaar, zo doof als de bode die ik zend? Is er iemand zo blind als dit gestrafte volk, blind als de dienaar van de HEER? 20 Het ziet veel, maar onthoudt niets, het heeft zijn oren open, maar hoort niets. 21 Eens schepte de HEER er behagen in om de kracht van zijn onderricht te tonen omwille van zijn rechtvaardigheid. 22 Maar nu is het volk beroofd en geplunderd, zijn jonge strijders zijn geketend en in de gevangenis gegooid. Een prooi zijn zij geworden, en niemand die hen redt; ze zijn buitgemaakt, en niemand die zegt: ‘Geef terug!’ 23 Is er iemand onder jullie die dit hoort, die aandachtig luistert en begrijpt wat er nu volgt? 24 Wie heeft Jakob tot buit gemaakt, Israël uitgeleverd aan plunderaars? Is het niet de HEER, hij tegen wie wij hebben gezondigd? Zij wilden niet de weg gaan die hij wees, niet luisteren naar zijn onderricht. 25 Hij stortte zijn brandende toorn over hen uit in allesverterend krijgsgeweld. Ze waren omringd door vlammen, maar zagen niet in waarom, ze stonden in brand, maar trokken er geen lering uit.(NBV)
Ze zeggen wel eens dat je de Bijbel niet letterlijk moet nemen maar geestelijk moet verstaan. Voor veel mensen is dat onbegrijpelijk, als je het letterlijk neemt dan ligt de tijd waarin de woorden van de Bijbel werden opgeschreven wel heel erg ver achter ons en wat is geestelijk dan. Is dat de Bijbel zo lezen dat je er zelf beter van wordt? De boodschap is toch vaak dat je er helemaal niet beter van wordt, dat je het lijden op je moet nemen en niet bang moet zijn voor de dood. Het antwoord is dat je de Bijbel serieus moet nemen. Natuurlijk is het opgeschreven in een tijd die ver achter ons ligt. Maar de achterliggende boodschap is nog steeds niet veranderd. Nog steeds zijn er oorlogen en is er onderdrukking, nog steeds zijn er rijken en armen, nog steeds wordt op de wereld honger geleden. We maken alleen geen goden meer van hout en steen die we versieren met goud en diamanten. In de 16de eeuw waren er in veel kerken nog van die beelden te vinden. Die moest je vragen om je te helpen in moeilijke tijden en aan hen moest je het dan maar overlaten. Toen de mensen zelf leerden lezen en de drukpers haar intrede had gedaan snapten ze dat je om de Geest van God moet vragen en zelf de ellende de wereld uit moest helpen in die Geest. We kregen dan ook een beeldenstorm.
Tegenwoordig hebben we dus geen beelden maar hebben we opvattingen. De vrije markt, alles moet in het kader van de vrije markt. De militaire paraatheid, ook zo’n begrip, als we militair verzwakken dan zullen we als land ook economisch verzwakken. De lasten die verminderd moeten worden. Als onze gezamenlijke zorg voor bejaarden, zieken en gehandicapten meer geld gaat kosten dan wordt de last te groot en moeten ze meer voor zichzelf gaan zorgen, of maar in een hoekje van een kamer langzaam doodgaan. Het zijn de afgoden van onze dagen, verpakt een fraaie toespraken, partijprogramma’s van zogenaamde vrijheidslievende partijen en opgeluisterd met onleesbare maar mooi uitziende boeken. Het stukje dat we vandaag uit het boek van de profeet Jesaja lezen zou vandaag zo omgeschreven kunnen worden op onze vrije markteconomie. De vrije markteconomie is er overigens alleen voor de rijken. Gewone mensen hebben nog maar één brievenbus om de post te versturen, gewone mensen onderhandelen niet met zorgverleners en ziekenhuizen over de kwaliteit en de prijs van de zorg, gewone mensen hebben echt nog maar één firma die gas en elektriciteit in huis brengt. De vrije markteconomie is een afgod die niets doet voor de armen, de zieken, de gehandicapten, de mensen die buiten de maatschappij zijn komen te staan.
Die aanbidding van economie en vrije markt komt ook door ons verlangen de toekomst te beheersen. Alles willen we in onze dagen zelf in de hand houden. Voor een oproep als we vandaag in het eerste deel van de passage uit het boek van de profeet Jesaja lezen dat het volk Israël als een blinde door de woestijn zal worden geleid zijn wij doof. Wij kijken wel uit ons als een blinde te laten leiden. Wij vinden liever apparaten uit om blinden auto te laten rijden dan voor een goede scholing, begeleiding en medische behandeling van blinden te zorgen. Wij blijven blind voor de gevolgen van ons handelen. In het tweede deel van het Bijbelgedeelte van vandaag worden we dan ook opgeroepen onze eigen blindheid af te werpen en onze oren te openen voor de boodschap van de God van Israël. Alleen door de Liefde krijgen we een betere wereld. Alleen als we het kunnen opbrengen zelfs onze vijanden lief te hebben kunnen we de vrede bereiken die ons is beloofd. Alleen door de liefde voor de naaste als voor onszelf kunnen we de hongerigen voeden, wie wil nu honger hebben, kunnen we de bedroefden troosten, de blinden echt laten zien en de lammen laten huppelen. Dat kan niet af en toe als er weer eens een actie op de televisie is, hoe goed die actie ook is, maar het moet en het mag elke dag opnieuw, dag in dag uit, tot het eind van de geschiedenis, ook vandaag dus.