Jesaja 57:14-21
Heerlijk zijn dit soort uitroepen. Het zal maar voor je gezegd worden. De rode loper wordt uitgerold en vol trots mag je naar binnen gaan. In dit geval wordt het geroepen van de ballingen, zij die al generaties lang in een ver vreemd land wonen temidden van mensen die hele andere goden aanbidden. En dan klinkt de roep om terug te keren naar het oude land. Het land waar de wetten en gewoonten dezelfde zijn als waar je mee werd opgevoed. Mensen die echt terug willen naar de samenleving van delen met elkaar, een samenleving waar gezorgd wordt voor de minsten, vinden troost in deze oproep. Ze gaan immers weer naar Jeruzalem waar de Wet van de Liefde wordt bewaard. Dan moet het wel wat worden. De God van Abraham, Izaak en Jacob blijft niet altijd kwaad. Natuurlijk, hebzucht daar hadden ze last van gehad, je wilt zo graag een eigen bestaan opbouwen en altijd maar moeten delen doet je vrezen dat je daar nooit aan toe zal komen. Maar delen is altijd wederzijds en de hebzucht leidt tot conflicten en geweld. Vrede kan het worden als je barmhartigheid weet te bewijzen. Daarom vrede voor iedereen ver weg en dichtbij. De oude wonden die door de conflicten zijn geslagen kunnen helen. Die kunnen helen als er echt schuld wordt beleden, als je echt bereid bent om te vertellen waar het fout ging. Dat helen was het doel van de waarheidscommissie in Zuid-Afrika. De meest gruwelijke verhalen over de tijd van de apartheid werden daar verteld. Maar ook door de mensen die de gruwelen hadden begaan. Niemand hoefde meer de ellende te verstoppen. Dat maakte ruimte voor heling, voor genezing. Daar waar de schuld of de medeschuld wordt ontkend of gebagatelliseerd worden oude wonden weer opnieuw opengereten. Dat Johan Heesters had genoten van zijn bezoek aan Dachau en het consert van gevangenen in gestreepte kleding, mager en uitgeput, een eer had gevonden wil hij ook na zoveel jaren niet toegeven hoe de foto’s er ook van getuigen. Dat maakt dat mensen in verzet komen tegen zijn consert bij Kamp Amersfoort. Wie deel uitmaakte van de bezetter en het systeem van geweld kan niet meer onschuldig vermaak brengen daar waar het leed wordt herdacht en de waarschuwing tegen het geweld wordt levend gehouden. Het boek van de profeet Jesaja spreekt in dat verband over de goddelozen. Telkens als ze optreden dan zijn ze als golven van de zee die vuil en modder opwoelen. Oude wonden worden opengereten en oud vuil opgewoeld. Veel van onze jongeren zouden nooit van Johan Heesters hebben gehoord als hij schuld had beleden en inzicht had getoond in wat er fout was geweest. Hem zou een ongestoord optreden op zijn oude dag zijn gegund. Maar nu hij geen inzicht toont, zich nog van geen kwaad bewust is wordt hem ook geen rust gegund, kent hij geen vrede.