Genesis 13:2-18
2 Abram was bijzonder rijk: hij had veel vee, zilver en goud. 3 Vanuit de Negev trok hij geleidelijk verder, tot aan Betel, tot aan de plaats tussen Betel en Ai waar zijn tent vroeger al had gestaan 4 en waar hij toen een altaar had gebouwd. Daar riep Abram de naam van de HEER aan. 5 ¶ Ook Lot, die met Abram was meegekomen, bezat schapen, geiten, runderen en tenten. 6 Beiden bezaten zo veel vee dat er te weinig land was om bij elkaar te blijven wonen.7 Hierdoor ontstond er ruzie tussen de herders van Abrams vee en de herders van Lots vee, en ook woonden in die tijd de Kanaänieten en de Perizzieten nog in het land. 8 Daarom zei Abram tegen Lot: ‘Waarom zouden we ruziemaken, jij en ik, of jouw herders en de mijne? We zijn toch familie? 9 Het is maar beter dat we uiteengaan. Het hele land ligt voor je open. Als jij naar links gaat, ga ik naar rechts; als jij naar rechts gaat, ga ik naar links.’ 10 ¶ Lot liet zijn blik rondgaan en zag hoe rijk aan water de hele Jordaanvallei was; voordat Sodom en Gomorra door de HEER werden verwoest, was de vallei tot aan Soar toe even waterrijk als de tuin van de HEER en als Egypte. 11 Daarom koos Lot voor zichzelf de Jordaanvallei en trok in oostelijke richting. Zo gingen ze uiteen. 12 Abram bleef in Kanaän wonen, maar Lot sloeg zijn tenten op bij de steden in de vallei. Zijn woongebied strekte zich uit tot aan Sodom; 13 de mensen daar waren slecht, ze zondigden zwaar tegen de HEER. 14 ¶ Nadat Lot was weggegaan, zei de HEER tegen Abram: ‘Kijk eens goed om je heen, kijk vanaf de plaats waar je nu staat naar het noorden, het zuiden, het oosten en het westen. 15 Al het land dat je ziet geef ik aan jou en je nakomelingen, voor altijd. 16 En ik zal je zoveel nakomelingen geven als er stof op de aarde is: ze zullen even ontelbaar zijn als alle stofdeeltjes op de aarde. 17 Kom, doorkruis het land in zijn volle lengte en breedte, want aan jou zal ik het geven.’ 18 Toen brak Abram op en ging wonen bij de eiken van Mamre, bij Hebron. Daar bouwde hij een altaar voor de HEER. (NBV)
Door de woestijn trok Abram terug naar dat land Kanaän. Daar woonden ook nog mensen en daar waren zelfs mensen die zich in dorpen en steden hadden gevestigd. Voor veehouders zoals Abram moet dat een vreemde cultuur geweest zijn. Telkens als het gras op was trok zijn gezelschap verder. De herders leiden het vee naar grazige weiden en zochten rustig water uit om het vee te drinken te geven. Er komt ruzie uit. Denk hierbij niet dat Abram en Lot zelf met de herdersstaf achter de kudden aantrok. Beiden hadden een groot aantal herders in dienst. Die herders samen konden als het nodig is ook een legertje vormen. Er dreigde dus oorlog tussen de herders van Abram en de herders van Lot. Twee herdersvorsten samen in Kanaän kan dus niet. De ballingen in Babel, net als zij die terugkeerden zullen later beseffen dat de scheiding van het land in Juda en Israël de kansen van het volk niet groter had gemaakt.
Voor dat het echt oorlog wordt stelt Abram voor uit elkaar te gaan. Lot heeft daarbij de eerste keus. De neef van Abram kiest voor de vallei langs de rivier waar het water het rustigst is en de grond het vruchtbaarst. Daar waren ook de grootste steden. Abram blijft in de heuvels waar minder mensen waren en dus minder concurrentie te verwachten viel. De God van Abram belooft hem dat hele gebied in de toekomst. Een vreemde belofte. Goden waren goden voor de plaats waar ze waren. Er werd een beeld neergezet en daar woonde die god, voor het gebied rond dat beeld mocht die god zorgen. Abram trok rond, aan een God die streek of plaatsgebonden was had hij niks. Abram bouwde daarom af en toe een altaar maar liet dat altaar ook weer net zo gemakkelijk in de steek. Als hij eenmaal geofferd had hoefde hij niet meer terug naar dat altaar. Voor nomaden een rustgevend idee zo’n God die met je meetrok en je visioenen gaf van een rijke toekomst.
Wij hebben het meer op tijdelijke goden. Hypes noemen we ze ook wel. Goden die beloften doen voor de korte termijn en je rijkdom en welvaart beloven als je maar genoeg aan hen offert. Wie niets heeft te offeren, of investeren, wordt ook niet door die goden beloont. Zelfs de regering gedraagt zich soms als zo’n tijdelijke god. Bij het aantreden van een dergelijke regering klinken de mooiste beloften, als de regeringstermijn voorbij is krijgt het buitenland de schuld dat aan de beloften niet voldaan is. Die God van Abram, waarvan verteld wordt dat die er al voor het begin van de aarde was, gaat over eerlijk delen, over keuzes maken met respect voor mensen. Abram koos niet voor niets de heuvels waar weinig mensen woonden. Hij viel niemand lastig, stelde zich niet op als concurent. Als je onze politici hoort dan lijken de armen, de zieken en gehandicapten het wel expres te doen, hun zorg wordt dan ook een last genoemd. De zorg is geen last maar een voorrecht, dan maar wat minder welvaart, dan maar de bergen. De eiken bij Mamre waren heilige eiken, maar ook in heilige huisjes kun je gewoon wonen.