Johannes 2:23-3:13
Â
Het Evangelie van Johannes wijkt nog al af van de andere drie. Dat komt omdat Johannes zich tot een ander soort publiek richt. Het publiek van Dan Brown en het Evangelie van Judas. Toen het Christendom populair werd, maar ook vervolgd, waren er heel veel mensen die het verhaal van Jezus probeerden te vergeestelijken. Het had dan niet meer te maken met de manier waarop de samenleving was ingericht maar het was iets persoonlijks waar je heerlijk over kon filosoferen maar dat verder geen gevolgen had. Op zoek naar de geheime kennis heette dat, de Gnosis. Het is een manier van geloven, of bijgeloven, die ook tegenwoordig nog populair is en net zo hard bestreden dient te worden. Uiteindelijk leidt deze manier van geloven namelijk weg van de bedoeling van Jezus van Nazareth. We zien dit aan het verhaal van vandaag. We weten al dat Jezus het druk had, met wonderen en genezingen. “Nou” zo begint Johannes zijn verhaal, “al die mensen die op wonderen afkomen zijn maar dubieuze gelovigen”, weg is het succes van de gebedsgenezers. Vervolgens vertelt hij over een gesprek dat een godsdienstig leider van die tijd eens rustig met Jezus wilde hebben. Dat kon alleen in de stilte van de nacht als die wonderzoekers waren gaan slapen. Die Nicodemus wil wel eens weten hoe het met die wonderen zit. En Jezus verwerpt de eigen wonderen en vertelt dat je van boven geboren moet worden. Dat “opnieuw” is in het grieks namelijk ook van boven, en dat betekent dat we ook mogen zeggen dat we “als nieuw” geboren moeten worden. Als je na een warme dag werken gaat zwemmen dan voel je je als nieuw geboren, het stof en zweet van alle dag wordt afgespoeld en je bent een nieuw mens. Nou was die Nicodemus ook goed thuis in de Wet van de Woestijn. Die Wet was voor veel mensen verworden tot een dorre verzameling regels en Jezus van Nazareth voegt er daarom de Geest van God bij. De Geest waarin die Wet van de Woestijn ontstond, de geest van liefde, die geest is nodig voor een nieuw soort koninkrijk. Mensen die hun oude gewoonten afspoelen, en met een nieuwe geest van liefde in het leven staan, dat is wedergeboorte, dat doe je samen. Dan weet je niet wat je overkomt, het is niks geestelijks meer, maar ineens gaan mensen opbloeien, is er aandacht voor de armen, voor de verworpenen der aarde. Dan gaat het weer over zeer aardse zaken zoals Jezus op het eind van het verhaal benadrukt. Paulus zal later nog eens opmerken dat je daar meer mens van wordt, een echter mens. Want mensen blijken bedoeld om voor elkaar te zorgen. In de Gnosis gaat het om geheime kennis over goddelijke vonken die verenigd moeten worden met de godheid. In het Christendom gaat het om mensen, geschapen naar Gods beeld en gelijkenis, die moeten leren van alle mensen te gaan houden. En het mooie is dat het elk moment weer opnieuw kan en mag beginnen.
