Jeremia 16:1-13
1 ¶ De HEER richtte zich tot mij: 2 ‘Je mag in dit land niet trouwen en geen kinderen krijgen, 3 want dit zegt de HEER over de kinderen die hier geboren zullen worden, over de moeders die hen zullen baren en de vaders die hen zullen verwekken: 4 Ze zullen aan dodelijke ziekten sterven. Niemand zal om hen rouwen en niemand zal hen begraven; ze zullen als mest op de akkers blijven liggen. Anderen zullen sterven door het zwaard en de honger. Hun lijken vallen ten prooi aan roofvogels en wilde dieren. 5 Dit zegt de HEER: Ga niet naar een huis waar een rouwmaaltijd gehouden wordt; rouw niet mee en toon geen medeleven, want ik ontneem dit volk mijn vriendschap, liefde en erbarmen-spreekt de HEER -, 6 zodat groot en klein in dit land zullen sterven. Ze zullen niet worden begraven en niemand zal om hen rouwen, niemand zal zijn lichaam kerven of zich kaalscheren van verdriet. 7 Niemand zal voor hen die rouwen brood breken om hen te troosten, niemand zal hun als troost een beker aanreiken, zelfs al rouwen ze om hun vader of moeder. 8 Ga ook niet naar een huis waar feest wordt gevierd om daar te eten en te drinken. 9 Want dit zegt de HEER van de hemelse machten, de God van Israël: Jullie zullen nog meemaken dat ik in dit land de vreugdezangen laat verstommen en bruid en bruidegom hun lied ontneem. 10 ¶ Als je dit alles tegen het volk zegt en ze je vragen: “Waarom dreigt de HEER ons met dit onheil, wat hebben wij misdaan, welke zonde hebben wij tegen de HEER, onze God, begaan?” 11 zeg dan tegen hen: Jullie voorouders hebben mij verlaten-spreekt de HEER en zijn achter andere goden aan gelopen; ze hebben hen gediend en zich voor hen neergebogen. Maar mij hebben ze verlaten en mijn wet hebben ze niet in acht genomen. 12 En jullie hebben het nog erger gemaakt, want ieder van jullie laat zich nu leiden door zijn koppig en boosaardig hart in plaats van naar mij te luisteren. 13 Daarom zal ik jullie wegwerpen: ik verdrijf jullie naar een land dat jullie niet kennen en ook jullie voorouders niet hebben gekend. Daar zullen jullie andere goden dienen, dag en nacht, en ik zal geen medelijden met jullie hebben. (NBV)
Keihard is dat verhaal van Jeremia. We kunnen het ons nauwelijks meer voorstellen. Alleen die keuze om niet te trouwen en in elk geval geen kinderen te krijgen dat gaat nog. In de vorige eeuw waren er veel jongeren die daarvoor kozen omdat ze er van overtuigd waren dat een kernoorlog niet ver zou zijn en ze zouden hun kinderen niet aan de gevolgen van een dergelijke oorlog willen blootstellen. Vanuit de kerken werden ze vaak gesteund omdat daar verkondigd werd dat we ons moesten neerleggen bij de macht die de leiders van Rusland en Amerika nu eenmaal over de aarde hadden. De macht van God deed niet echt ter zake. Anderen vonden in het feit dat God alle macht heeft in hemel en op aarde reden genoeg om te blijven protesteren tegen het bezit van en de dreiging met kernwapens. Ook Jeremia geloofd in die macht en maakt in zijn gedrag duidelijk dat God ook zijn handen van de mensen af kan trekken.
Trouwen en kinderen krijgen heeft dus voor Jeremia geen zin. Alles en iedereen zal dood gaan als gevolg van de gruwelijkheden die door het volk worden gepleegd. Iedereen zal dood gaan en ze zullen zelfs niet meer begraven worden omdat er geen mensen zijn die ze kunnen begraven. Je hoeft dus ook niet meer naar een rouwbijeenkomst te gaan. Het zal Jeremia zeer kwalijk genomen zijn. Bij een overlijden liep immers heel de gemeenschap uit en gedeelde smart was ook toen halve smart. Maar als iedereen dood gaat als elk huis en elke familie wordt getroffen dan is er geen rouwen meer aan, dan kun je wel aan de gang blijven, daar kun je zelf dood aan gaan omdat het te dragen leed ook te veel kan worden.
Ook bij een bruiloft aanwezig zijn en mee het nieuwe huwelijk vieren heeft geen zin. Die vreugde zal alleen het leed vergroten want er ontstaat weer een gezin waar het leed zal toeslaan. Het volk heeft God in de steek gelaten en zonder God is er nergens liefde, is er nergens bescherming tegen het kwaad. Jeremia leeft met God. Hij protesteert dan ook voortdurend tegen het uitermate verkeerde gedrag van zijn volk. Zoals tegenwoordig mensen op grond van het woord van God protesteren tegen de onmenselijke behandeling die vreemdelingen en kinderen van vreemdelingen in onze samenleving moeten ondergaan. Soms lijkt het er op dat we niet geleerd hebben van de protesten tegen kernwapens. Nog steeds zijn er kerkelijke groepen die de vraag stellen of die vreemdelingen die bescherming nodig hebben wel nette gelovige Christenen zijn. Ze vergeten de vraag te stellen of ze zelf Christenen zijn. Want je naaste kan best iemand uit een ander land, een andere cultuur of zelfs een ander geloof zijn. Misschien is het zelfs wel een Samaritaan.