Prediker 8:1-9
Sommige Bijbelgedeelten laten zich gemakkelijk misbruiken. Hier lezen we zo’n passage. Prediker waarschuwt er voor dat de hoge overheden, hij noemt hier naar de gewoonte in zijn tijd de Koning, niet voor niets hun macht hebben. Paulus zal later in een brief aan de Romeinen iets vergelijkbaars zeggen. Wil je tegen een overheid optreden dan moet je drie keer nadenken en vooral je eigen leven in de waagschaal willen stellen. In Birma hebben de Boedistiche monikken dat ondervonden. Duizenden zijn opgepakt en op onbekende plaatsen gevangen gezet. De andere regeringen wikken en wegen nog of ze daar wel stappen tegen moeten ondernemen. Verwanten pak je immers niet zo maar aan. Maar Prediker besluit met een belangrijke opmerking. Mensen misbruiken hun macht om anderen kwaad te doen. Dat betekent dus niet dat we onze mond moeten houden. Het gaat er immers om het goede te doen en niets dan het goede. Het gaat er immers om de naaste lief te hebben als onszelf omdat dat het zelfde is als God lief te hebben boven alles, en God liefhebben was het begin van alle Wijsheid. De waarschuwing om de Koning te gehoorzamen is dus niet een opdracht om onrecht te bedrijven en de ogen te sluiten voor het misbruik dat wordt gemaakt. Het is geen Bijbels gebod om af te zien van verzet. Maar onbezonnen akties, zinloos geweld en oorlog zonder te letten op de gevolgen voor de armen zijn in de ogen van de Bijbel evenzeer te veroordelen als onrecht en misbruik van macht. Iedereen snapt dat als je boos bent je niet zomaar iemand kan neersteken, dat als je werkgever je niet zint je niet zomaar het bijltje er bij neer kunt gooien en de gevolgen op de samenleving kan afwentelen, maar als het om oorlogen gaat waar we niet met de hele wereld toe hebben besloten dan snappen veel mensen ineens dat dat niet kan. Ook daar geldt hetzelfde. Kwaad is kwaad en goed is goed. Wat slecht is moet slecht genoemd blijven worden en wat goed is verdiend het om als goed te worden aangeprezen. Te vaak wordt macht misbruikt om er zelf beter van te worden. De generaals in Birma doen dat evengoed als de president van Amerika die kennis uit veiligheidsdiensten gebruikt om zijn tegenstanders te belasteren en zijn eigen positie te versterken. Zelfs in onze democratie moeten we oppassen dat de macht niet wordt misbruikt. De klokkenluider die de bouwfraude aan de kaak stelde en zorgde dat criminele bouwmaatschappijen grote boetes moesten betalen voor de roofbouw die ze hadden gepleegd op de samenleving is zelf aan de grond geraakt en woont in een caravan. Niemand die hem te hulp kwam. Niemand in het centrum van de macht in ons land die de voorzitter van Bouwend Nederland, oud CDA minister Brinkman, in het harnas durfde te jagen door de klokkenluider te hulp te schieten. Kijk dus uit.