1 ¶ Voor het overige, broeders en zusters, laat de Heer uw vreugde blijven. Ik heb er geen moeite mee te herhalen wat ik u al geschreven heb; het is voor uw eigen bestwil. 2 Pas op voor die honden met hun kwalijke praktijken, pas op voor die versnijdenis van ze! 3 Wij zijn het die besneden zijn, wij verrichten onze dienst door de Geest van God en laten ons voorstaan op Christus Jezus, niet op onszelf, 4 ¶ hoewel ik redenen genoeg zou hebben om op mezelf te vertrouwen. Als anderen menen dat te kunnen doen, dan kan ik dat zeker. 5 Ik werd besneden toen ik acht dagen oud was en behoor tot het volk van Israël, tot de stam Benjamin, ik ben een geboren Hebreeër met de wetsopvatting van een Farizeeër 6 en heb de gemeente fanatiek vervolgd. Aan wat er in de wet over gerechtigheid staat, voldeed ik volledig. 7 Maar wat voor mij winst was, ben ik omwille van Christus als verlies gaan beschouwen. 8 Sterker nog, alles beschouw ik als verlies. Het kennen van Christus Jezus, mijn Heer, overtreft immers alles. Omwille van hem heb ik alles prijsgegeven; ik heb alles als afval weggegooid. Ik wilde Christus winnen 9 ¶ en één met hem zijn-niet door mijn eigen rechtvaardigheid omdat ik de wet naleef, maar door die van God, de rechtvaardigheid die er is door het geloof in Christus. 10 Ik wil Christus kennen en de kracht van zijn opstanding ervaren, ik wil delen in zijn lijden en aan hem gelijk worden in zijn dood, 11 in de hoop misschien ook zelf uit de dood op te staan. (NBV)
Vandaag lezen we uit de brief van Paulus en Timotheüs aan de gemeente in Filippi het hoofdstuk waar Paulus weer eens iets over zichzelf verteld. Hij hoopt zelf ook eens uit de dood te kunnen opstaan. Hoe dat zal gaan, hoe dat er zal uitzien is dus ook voor deze Joodse geleerde onzeker. De Bijbel geeft daar geen uitsluitsel over. Wellicht verschilt het niet veel van het geloof in het bestaan van die Turkse Bisschop die door Italiaanse zeelieden naar Bari werd gebracht toen dat nog bij Spanje hoorde. De verhalen over die Turkse Bisschop, en vooral over wat die voor de armsten in zijn tijd heeft gedaan, maken dat hij nog altijd onder ons voortleeft als Sint Nicolaas. Voor Paulus gaat het bij uitstek om dat werk voor de armsten. De wet zoals die in de eerste vijf boeken van de Bijbel werd gegeven werd keurig nageleefd.
Paulus was een keurige gezagsgetrouwe burger. Geen rebel, geen opstandeling, geen zonderlinge zwerver of bedelaar nee, iemand die een eerzaam beroep uitoefende en de voornaamste stroming in de godsdienst van zijn vaderland volgde. Het staat er allemaal. Maar dat alles werd niks waard toen hij door kreeg hoe het verhaal van Jezus in elkaar stak. Hoe het volgen van de letter van de wet in strijd kan zijn met het volgen van de Geest van God. Dat je dus altijd het houden van de wet moet toetsen aan het effect dat het heeft op anderen. Als er het komende jaar gevraagd wordt welke partij gestemd moet worden dan is het antwoord te vinden bij de armen, bij de zieken, bij de daklozen, bij de gevangenen, bij de vreemdelingen onder ons, bij de weduwen en de wezen. Voor hen schrijft de Bijbel het een en ander voor, maar de vraag is daarbij niet of aan de letter van die wet is voldaan maar of het voor hen ook effect heeft gehad. Hebben zij de kans gehad op te staan uit de duisternis waarin ze gevangen zaten.
Zijn ze uitgetrokken uit de slavernij van armoede en onderdrukking naar een land van eerlijk delen en een wereld van eerlijke handel? Paulus heeft vanwege die gezindheid alle tradities van zijn samenleving overboord gegooid. Uiteindelijk bleek dat keurige conformisme zelf een dodelijke gevangenis, hoe trouw aan God en het verbond met zijn volk dat ook leek. Paulus schold de mensen die zich richten op het houden van de wet tot de letter, de mensen van fatsoen, uit voor honden. In de Joodse samenleving wilden ze ook de Heidenen de besnijdenis opleggen, Paulus doet net of ze hun medegelovigen wilden castreren. Paulus legt, in navolging van Jezus van Nazareth, de nadruk op de liefde die in de Wet verborgen is, de liefde voor de naaste waarvan je houden mag als van jezelf. Het volgen van de manier waarop Jezus van Nazareth het deed maakt je misschien bewust van de ontelbare keren waarop het niet lukt, maar geeft je ook ontelbare kansen het weer opnieuw te beginnen.