Job 28:21-28
Je kunt over wijsheid heel lang filosoferen, je kunt er vele woorden aan weiden, maar aanwijzen kun je de wijsheid niet. Je kunt om je heen kijken en je ziet de wijsheid niet, je kunt hoog in de lucht gaan en naar de aarde kijken en dan zie je nog de wijsheid niet. Je kunt onder de grond kruipen, waar de dood is, of in een afgrond afdalen en je ziet de wijsheid niet. Ze hebben er wel van gehoord, maar te zien is de wijsheid niet. De wijsheid begint bij de God van Israël. Die God heeft pas in de gaten waar je wijsheid kunt vinden. Die wijsheid begon toen God de chaos van de aarde ophief en die omschiep tot mensenland. Niet altijd zou het regenen, niet in overvloed zou het over de hele aarde meer regenen, zo zou de aarde vruchtbaar zijn en leefbaar voor mensen. Daar kwam de wijsheid om de hoek kijken. Want die wijsheid is het ontzag voor de enige Heer op de Aarde, de God die er zal zijn voor de mensen, die met de mensen wil gaan. Dat ontzag is geen blinde onderworpenheid, maar dat ontzag is de erkenning dat alleen bij die God het leven te vinden is. Juist die regen en die donderwolken werden aan grenzen gebonden opdat het leven mogelijk was. Dus moet je de wijsheid zoeken bij die God. En we weten wat die God ons aan richtingwijzers voor het leven heeft gegeven. Als je geen chaos wil maar mee wil werken aan de schepping van het mensenland dan zul je die richtingwijzers moeten volgen. Dat is je naaste liefhebben als jezelf. Dat is dus het kwade mijden. Daarom ligt daar het inzicht. De wijsheid, levenswijsheid, is niet buiten jezelf te vinden. Die levenswijsheid hoef je niet van ver te halen sprak ooit een profeet, die ligt niet buiten je bereik. Die levenswijsheid, dat inzicht dat leven brengt, ligt in je eigen handelen en in het handelen dat je samen met anderen doet. Het volk Israël kreeg les hoe de samenleving zo in te richten dat de chaos die het samenleven van mensen met zich mee kan brengen omgebogen zou worden in een samenleving waarin iedereen zou kunnen meedoen, ja waar uiteindelijk alle tranen gedroogd zouden zijn. Jezus van Nazareth liet ons zien hoe we samen met alle volken van de wereld de hele wereld van een chaotisch geheel zouden kunnen omvormen tot een aarde voor de mensen, waar geen honger meer zou zijn, waar de naakten gekleed zijn en waar de vrede heerst. Dat kan door elkaar lief te hebben, desnoods door de dood heen, en te delen met elkaar van wat je hebt. Want samen heb je altijd weer genoeg. De vrienden van Job hadden nog het idee dat God zich ver hield van de mensen en alleen op de fouten zou letten zodat de wijsheid onvindbaar zou blijven. Maar als ze goed naar de God van Israël geluisterd zouden hebben dan hadden ze geweten dat die wijsheid in hun handelen zou hebben gelegen, niet Job veroordelen, maar Job troosten en hem weer op weg helpen. Zo mogen wij ook omgaan met de bedroefden, met hen die alles verloren hebben, hier in ons land, in Haïti, in Pakistan en waar ter wereld ook. Elke dag opnieuw, ook vandaag weer.