Matteüs 19:1-15
1 ¶ Nadat Jezus deze rede had uitgesproken, verliet hij Galilea en ging hij langs de overkant van de Jordaan naar Judea. 2 Grote massa’s mensen volgden hem, en hij genas hen ter plekke. 3 ¶ Toen kwamen er Farizeeën op hem af om hem op de proef te stellen. Ze vroegen: ‘Mag een man zijn vrouw om willekeurig welke reden verstoten?’ 4 Hij zei: ‘Hebt u niet gelezen dat de schepper de mens bij het begin mannelijk en vrouwelijk heeft gemaakt?’ 5 En hij vervolgde: ‘Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één worden; 6 ze zijn dan niet langer twee, maar één. Wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden.’ 7 Toen vroegen ze hem: ‘Waarom heeft Mozes dan voorgeschreven haar een scheidingsbrief te geven en haar zo te verstoten?’ 8 Hij antwoordde: ‘Omdat u harteloos en koppig bent, daarom heeft Mozes u toegestaan uw vrouw te verstoten. Maar dat is niet vanaf het begin zo geweest. 9 Ik zeg u: wie zijn vrouw verstoot en met een ander trouwt, pleegt overspel, tenzij er sprake was van een ongeoorloofde verbintenis.’ 10 Hierop zeiden zijn leerlingen: ‘Als het met de verhouding tussen man en vrouw zo gesteld is, kun je maar beter niet trouwen.’ 11 Hij zei tegen hen: ‘Niet iedereen kan deze kwestie begrijpen, alleen degenen aan wie het gegeven is: 12 er zijn mannen die niet trouwen omdat ze onvruchtbaar geboren werden, andere omdat ze door mensen onvruchtbaar gemaakt zijn, en er zijn mannen die niet trouwen omdat ze zichzelf onvruchtbaar gemaakt hebben met het oog op het koninkrijk van de hemel. Laat wie bij machte is dit te begrijpen het begrijpen!’ 13 ¶ Daarop brachten de mensen kinderen bij hem, ze wilden dat hij hun de handen zou opleggen en zou bidden. Toen de leerlingen hen berispten, 14 zei Jezus: ‘Laat de kinderen ongemoeid, belet ze niet bij mij te komen, want het koninkrijk van de hemel behoort toe aan wie is zoals zij.’ 15 En nadat hij hun de handen had opgelegd, trok hij weer verder. (NBV)
De vraag of het geoorloofd is te scheiden heeft vele mensen eeuwenlang gevangen gehouden. Jezus zegt hier heel duidelijk dat je het aan God moet overlaten. Of eigenlijk dus de zaak moet bekijken vanuit de liefde voor mensen. En mensen gevangen houden hoort niet bij de liefde zoals die in het verhaal van de Bijbel wordt geleerd. Daar hoort een bevrijdende liefde bij. Of mensen wel of niet mogen scheiden en hertrouwen is dus niet een zaak die aan enig mens, laat staan aan enige kerk, ter beoordeling is. Het enige wat telt is dat mensen elkaar serieus nemen, als gelijkwaardig zien. De mens, elk mens, is vrouwelijk en mannelijk geschapen zegt Jezus en die worden samen één. Daar heeft een ander niks mee te maken. Als twee mensen van elkaar houden en bij elkaar blijken te horen dan moet je er niet tussen komen. Het idee dat je dus twee mensen moet verbieden bij elkaar te horen omdat hun lichamen er hetzelfde uitzien is dan ook volgens het verhaal van Jezus absurd. Het verbod op homoseksuele relaties van mannen en vrouwen is dan ook volgens dit verhaal een onchristelijk verbod.
De manier waarop mannen en vrouwen bij elkaar zouden moeten horen voorschrijven op godsdienstige gronden hoort bij de afgodendienst. Er op letten dat mensen elkaar niet als lustobject gaan zien, elkaar exploiteren, uitbuiten, ook op seksueel gebied,macht over elkaar uitoefenen hoort bij het verhaal van Jezus. Juist daarom toont Jezus van Nazareth zich geïrriteerd als het gaat over de scheidingsbrief die in Deuteronomium staat voorgeschreven. Vrouwen namen in de Israëlische samenleving economisch de zwakste positie in. In de Bijbel wordt daarom veel aandacht besteed aan de ondersteuning van weduwen, zij staan vaak zelfs symbool voor alle armen. Gescheiden vrouwen hadden het in een dergelijke samenleving extra moeilijk. Het bewijs dat ze niet zomaar alleen stonden maar gelijk waren aan weduwen gaf dan tenminste nog een beetje hoop, maar ze hoorden eigenlijk bij hun eigen man, die had ze niet moeten verstoten. In sommige vertalingen kun je dan ook lezen dat mannen die een gescheiden vrouw trouwen, gescheiden volgens de regels van Mozes, overspel plegen. Vrouwen hebben een zo slechte economische positie dat van een vrijwillig huwelijk nauwelijks sprak kan zijn.
In de benadering van de hulp aan alleenstaande moeders mogen ook wij ons dat wel eens realiseren. Al te gemakkelijk alleenstaande moeders verplichten te werken zonder te zorgen voor goede kinderopvang, dwingt ze in een nog meer afhankelijke positie. De bezuinigingen op de kinderopvang leggen daarom misschien op een aantal vrouwen een druk die juist volgens dit verhaal zeer onchristelijk is. Dat kinderen nog niet veel weten spreekt voor zichzelf. Dat volwassenen die niet veel meer scholing hebben gehad ook niet veel meer weten dan kinderen spreekt ook voor zichzelf. Dat volwassenen die niet veel scholing hebben gehad ook niet veel geld zullen verdienen is ook eenvoudig te begrijpen. Die volwassenen wonen dan ook in de wijken met de goedkoopste woningen. En omdat het op een koopje moet zijn die woningen ook meestal niet goed onderhouden. Dat we allemaal de plicht hebben om oog te krijgen voor de positie van mensen met weinig opleiding, weinig geld en weinig taal, de minsten onder ons dus, ligt ook voor de hand. Maar dat we er allemaal wat aan zouden moeten doen wordt minder beseft. Toch vraagt juist Jezus van Nazareth om te worden als de kinderen en te zorgen dat van hen het goede uit kan gaan, te zegenen noemt Matteüs dat.