Wee ook jullie, Wetgeleerden!

Lucas 11:45-53

Vandaag nemen we de Wetgeleerden of Schriftgeleerden onder handen. Er wordt fors tegen tekeer gegaan. Maar wie zijn of wie waren dat dan wel? Het was een aparte groep binnen de samenleving van Israël. De groep was ontstaan in de tijd van Ezra en Nehemia. Toen was de Tempel herbouwd en een nieuwe muur opgetrokken rond Jeruzalem. De ballingen uit Babel waren teruggekeerd en hadden opnieuw het land kunnen opbouwen. Maar toen Ezra en Nehemia opnieuw de Wet hadden laten voorlezen bleek eigenlijk niemand meer die te kennen. Ze waren toen het loofhuttenfeest gaan vieren en hadden op de laatste dag van dat feest het feest van de vreugde van het krijgen van de Wet ingevoerd. Maar het bleek nodig dat een aantal mensen uit de samenleving zich zouden toeleggen op het leren en doorgeven van de Tora, van de Wet van God. Dat werd de aparte groep van Schriftgeleerden of Wetgeleerden. Ze werden aangesproken met Rabbi en genoten groot aanzien in het volk. Wat heeft Jezus van Nazareth nu tegen op deze groep? Niet dat ze Wet goed kennen, maar dat ze de kennis van de Wet voor zich hebben gehouden en die Wet niet toepassen, nee zelfs dat ze de toepassing van de Wet ontraden. Bijna alles was immers onrein en dus onaanraakbaar. Van hulp aan de armen, aan de zwakken kon daarom geen sprake meer zijn. De vraag was niet hoe help ik de zieke, de zwakke in onze samenleving, hoe geef ik mensen weer een nieuwe plaats in de samenleving, maar de vraag was of het schuld was van de zieke of van zijn ouders. De Wet was niet meer dat je je naaste lief moest hebben als jezelf maar dat je een God moest aanbidden zoals de goden aanbeden willen worden. Met offers en rituelen. Daarom waren die praalgraven voor profeten uit een langverleden opgericht, daarom kwam je daar bijeen om die profeten te eren. De dood van die profeten moest herdacht worden. Nou die dood schreeuwde om genoegdoening. Die profeten waren vermoord en dat gebeurde nog steeds was de boodschap van Jezus van Nazareth. Hij wijst in dit verhaal op de Hebreeuwse Bijbel. Die begint met het boek dat wij Genesis noemen en waarin Abel, de zwakke broer, vermoord wordt door de bediener van de aarde Kaïn, en die eindigt met het boek 2 Kronieken waarin beschreven wordt hoe de profeet Zacharia vermoord wordt in de voorhof van de Tempel. Door de hele Bijbel heen worden de mensen die de Wet van God in praktijk willen brengen, die het volk daarop aanspreken en de machthebbers aanklagen wegens het ontbreken van de toepassing van die Wet, vervolgd, in putten geworpen en gedood. Dat is de praktijk van de heersende religieuze autoriteiten, door de eeuwen heen. Je kunt nog zo goed op de hoogte zijn van de inhoud van de Bijbel, als je prediking niet verder komt dan dat mensen veel moeten bidden en zich aan Jezus moeten geven dan ben je een Farizeeër of Schriftgeleerde die hier door Jezus van Nazareth aangesproken wordt. Het gaat er namelijk om dat je gemeente voor elkaar zorgt en de liefde voor de zwakste uitstraalt naar de samenleving waarin ze bijeen komt. Dat blinden gaan zien, lammen gaan lopen, dat mensen dus een nieuwe plaats krijgen in de samenleving en voor zichzelf kunnen zorgen. Het gaat er om dat gevangenen worden bezocht en dat met vreemdelingen en armen maaltijd wordt gehouden om te laten zien dat delen van wat je hebt het dienen van de God van Israël is. Dat geld ook voor vandaag. Meet je eigen gemeente er maar aan af.

Plaats een reactie