Jesaja 59:9-15a
9 ¶ Daarom blijft het recht ver van ons en is gerechtigheid voor ons onbereikbaar. Wij hopen op licht, maar het is duister, op een sprankje licht, maar we dolen in het donker. 10 We tasten als blinden langs de muur, we tasten rond als iemand die niets kan zien. Op klaarlichte dag struikelen we alsof het schemert, in de kracht van ons leven lijken we dood. 11 Wij allen grommen als beren, we klagen en kreunen droevig als duiven. Wij hopen op recht, maar het is er niet, op redding, maar ze blijft ver van ons. 12 Want talloos zijn onze misdaden jegens u, onze zonden getuigen tegen ons. We zijn ons van onze misdaden bewust en erkennen ons wangedrag: 13 we zijn opstandig en de HEER ontrouw, we zijn afvallig van onze God, we zijn belust op bedrog en onderdrukking, zwanger van leugens brengen we onwaarheid voort. 14 Het recht is verdrongen en de gerechtigheid blijft ver van ons; de waarheid struikelt op straat en de oprechtheid krijgt nergens toegang. 15 Zo laat de waarheid verstek gaan, en wie het kwaad wil mijden, wordt uitgebuit. (NBV)
Dat is natuurlijk een boute uitspraak. De meeste mensen hebben een gloeiende hekel aan bedrog en aan onderdrukking willen we ons al helemaal niet schuldig maken. Nee recht en gerechtigheid spreken ons meer aan. Vrijheid hebben we hoog in ons vaandel staan en onze burgerrechten daar moet iedereen met de vingers van af blijven. Maar toch. Het is natuurlijk mooi dat we lezen dat volgens de profeet Jesaja zijn tijdgenoten na de ballingschap tot de ontdekking gekomen waren dat ze op de verkeerde weg waren maar dat ontslaat ons er niet van na te gaan of we misschien toch ergens net zo zijn als zij. En in onze geschiedenis zouden onze ogen geopend moeten zijn door de betogers voor democratie in Noord Afrika. We leren dat de angst voor de Moslimbroederschap die een theocratische moslimstaat met steun aan terroristen in Egypte zouden willen vestigen onterecht is, ze willen dat wel maar hun volk wil dat niet. Jarenlang zijn we met bedrog in de waan gelaten dat die Moslims in Egypte niet zouden deugen en dat een dictator daar de enige verzekering tegen was.
Onze angst heeft wel de dictator Mubarak in het zadel gehouden. En vanuit het democratische Christelijke westen hebben we wel al die dictators in het Midden Oosten gesteund, handel mee gedreven, bankrekeningen voor geopend, wapens geleverd. En nog steeds vragen we aan de machthebbers in het midden oosten, Egypte, Turkije, Syrië niet om democratie en persvrijheid als voorwaarden voor samenwerking. De demonstranten in Lybië werden doodgeschoten met kogels uit België die met exportsubsidie van Europa aan de dictator waren geleverd. Aan die subsidie hebben ook wij onze bijdrage geleverd. En waar pleiten onze politici voor? Voor recht en gerechtigheid? Worden de banden met de dictators verbroken nu ze zo onmenselijk reageren? Nee dus. We pleiten voor stabiliteit, voor rust en orde, voor gewoon door kunnen gaan met onze handel met de onderdrukkers. Inperking van burgerrechten als het recht op demonstratie, het recht op leven, het recht op vereniging en vergadering, het recht op een vrije drukpers zijn voor onze politici niet van belang.
Het is niet de Islam die de rechten inperkt. Het is een ongefundeerde angst voor de Islam die ons laat meewerken aan de inperking van die rechten zo blijkt. En als we er daar aan meewerken, als we ons door angst laten regeren, dan kan de dag niet ver zijn dat ook hier uit eenzelfde ongefundeerde angst meegewerkt wordt aan de inperking van onze eigen rechten. Wij kunnen nu nog opstaan en onze politici aanspreken op hun steun aan bedrog en onderdrukking. Wij kunnen nog actief worden bij Amnesty International. Wij kunnen nog luisteren naar de waarschuwing van Jesaja dat onze God, Heer van de wereld, dit onrecht ziet en het geroep van de verdrukten hoort. Wij weten dat onze God ons in beweging wil zetten voor een rechtvaardige samenleving in de hele bewoonde wereld. Wij mogen elke dag weer kiezen of we die God volgen of de heersers van de wereld die ons bedrog en onderdrukking voorhouden. Ook vandaag mogen we die keuze weer maken.