Rechters 18:21-31
En daar gingen ze, die lui van Dan, als eens Jacob toen die terugkeerde van Laban en over de Jabbok trok. Ook die liet vrouwen en kinderen eerst gaan en trok er toen pas zelf achteraan. Die wachtte nog een dag. Dat deden die lui van Dan niet, die gingen er direct zelf achteraan zo zelfverzekerd waren ze. Ze lieten zich dan ook niet van de wijs brengen door de buren van Micha en zijn geschreeuw. Wat nu geschreeuw, als die krijgers van Dan het op hun heupen zouden krijgen dan zou er niks meer overblijven van Micha en zijn buren. Micha had zijn godjes gestolen en zo gewonnen, zo geronnen. Zo kreeg Dan ook Laïs te pakken, een keurig stadje met van die aardige rustige mensen, mensen die geen bondgenoten hadden. De hele bevolking werd uitgemoord en een kleinzoon van Mozes werd er priester. Ook die lui van Dan vonden het maar een mooi stadje.
Het is en blijft een mooi volks verhaal. Vanuit onze dagen herkennen we misschien maar weinig van onze keurige Christelijke idealen. Het uitmoorden van de bevolking van Laïs is en blijft massamoord en in welke oorlog dan ook een ernstige oorlogsmidaad die tegenwoordig door het Internationaal Strafhof berecht zou moeten worden. De moord in Srebrenica is er niks bij, daar werden vrouwen en kinderen tenminste nog vrij gelaten. Hier niet. Het enige dat we kunnen zien, dan moeten we stevig tussen de regels doorlezen, is dat Dan niet echt bij het volk van God gerekend wordt. Het heiligdom van God staat in Silo. Daar zou later Samuel priester worden die de koningen van Israël zou zalven. Daar was de tent van de ontmoeting neergezet, niet in Dan.In Silo waren de nakomelingen van Aäron priester, nakomelingen van Mozes werden niet als priester genoemd.
Maar wat moeten wij vandaag de dag met zo’n bloederig en wreed verhaal? Toen het verhaal werd opgeschreven was het een waarschuwing voor de roep om een volk zonder koning, waar ieder kon doen wat goed was in eigen ogen. In zo’n land heerst het recht van de sterkste. Daar wordt op huurtoeslag voor de armen bezuinigd maar word de hypotheekrenteaftrek voor rijken buiten beschouwing gelaten. Ook in onze dagen wordt geroepen om vrijheid, bevrijding van de overheid. Het aantal regels moet minder, het aantal ambtenaren moet minder. Het hele boek Rechters laat zien wat daarvan terecht kan komen.
Sterke en zwakke rechters staan dan op die het recht van het volk moeten verdedigen, met meer en minder succes dus. Ieder maakt eigen godjes onder het motto van godsdienstvrijheid maar gevolgen voor de manier van samenleving hebben die godjes niet. Uiteindelijk wil de Bijbel een ander soort samenleving, bevrijd van machten en krachten in de wereld, maar onder het gezag van de God van Israël. Niet ieder voor zich, maar echt een God voor ons allen. Daarvoor zijn bondgenootschappen nodig, daarvoor is een regering en een parlement nodig, maar vooral is daar een volk voor nodig dat bereid is te delen met de armsten in de samenleving. Daar kunnen we elke dag weer aan werken, ook vandaag.