Spreuken 13:1-16
Mensen die praten in termen van enerzijds anderzijds maken vaak de indruk twijfelaars te zijn. En twijfelen staat bij ons in een kwade reuk, wij houden meer van zekerheden. Vandaag lezen we uit het boek van de Spreuken ook een gedeelte dat gaat over enerzijds anderzijds. Maar voor de lezer zal het duidelijk zijn dat het hier niet gaat om twijfel welke kant we zouden moeten kiezen. Het gaat er hier om goed en slecht tegenover elkaar te zetten. Maar let op, het gaat niet zozeer om goede en slechte mensen maar om goed en slecht gedrag. We zullen allemaal wel eens goede raad in de wind geslagen hebben of ons lui hebben gedragen, we weten allemaal best wat daar dan de gevolgen van kunnen zijn.
De Joden die de Hebreeuwse Bijbel volgen als de richtlijn voor het leven, en daartoe worden ook Christenen opgeroepen, hebben voor het bestuderen van de Bijbel een aparte term, lernen, voortdurend afwegen waar je mee bezig bent in het licht van het Woord van de God van Israël. Die leerschool doorloop je niet alleen in je jeugd maar die doorloop je je hele leven. Zelfs als je geroepen bent om jongeren te leren hoe te lernen dan ben je nog aan het lernen hoe jongeren dat te leren. In het gedeelte dat we vandaag uit het boek Spreuken lezen gaat het over dat lernen, de wijze lessen van je leermeester, je Vader, God de Vader, ter harte nemen. Wie spot met het bestaan van God en het liefhebben van de naaste sluit de oren voor die lessen. Er staat voor berispingen want er wordt van uit gegaan dat niemand volmaakt is, degene die lernt is niet beter dan degene die niet lernt, maar haalt een beter resultaat.
Het bestuderen van de richtingwijzers van de God van Israël, het kijken naar het licht voor je voet dat door de lamp van het Woord wordt verspreid in je dagelijks leven is geen zaak voor luiaards, dat vraagt een voortdurende aandacht. Veel later zal van Jezus van Nazareth worden verteld dat hij in een drukke menigte een vrouw opmerkte die alleen de zoom van zijn mantel aanraakte en toen hij met een menigte onderweg was hoorde hij als enige een blinde bedelaar langs de weg zitten roepen. Dat vraagt training, dat vraagt geduld, dat vraagt alles en alles afwegen tegen het Woord van God.
Gelukkig mogen we ook van de dichter van de Spreuken leren dat de rechtvaardige vreugde wacht, dat rijkdom pas vreugde geeft als het gedeeld wordt, dat de lessen waar je zo onvermoeibaar en onophoudelijk mee bezig kan zijn een bron van leven zijn. Leven niet alleen voor jezelf maar leven voor alle mensen die je tegenkomt, die door jouw handen en handelingen zich door God laten voeden, kleden, troosten en bevrijden van onderdrukking en geweld. Elke dag mogen we op die manier weer opnieuw gaan lernen, ook vandaag.